Top 50 Hit Songs - English Nursery Rhymes - Collection Of Animated Rhyme...

ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಜನಕ ಡಾ.ಎಸ್. ಆರ್. ರಂಗನಾಥನ್ - ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್

    ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನಿಂತು, ತನ್ನ ನಿರಂತರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಕೊಡಬೇಕೆಂದರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜೀವಿಯ, ವ್ಯಕ್ತಿಯ ತ್ಯಾಗ, ಪರಿಶ್ರಮ, ಬಲಿದಾನ ಮತ್ತು ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಭಾವಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗುತ್ತವೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಿಗೆ ಒಂದು ನಿರ್ಧಿಷ್ಠ ರೂಪ ಕೊಟ್ಟು ಇಡಿ ಸಾರಸ್ವತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಅದ್ಭುತ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸದಾ ಧೃವತಾರೆಯಾಗಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುತ್ತಿತುವವರು ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಡಾ. ಎಸ್. ಆರ್. ರಂಗನಾಥನ್ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯೊಕ್ತಿಯಾಗಲಾರದು.
    ಡಾ. ಎಸ್. ಆರ್ ರಂಗನಾಥನ್ ಕೇವಲ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗಾಗಿ, ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವೃತ್ತಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗಾಗಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಪರಿಚಿತರಲ್ಲ! ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಕುರಿತು ಆಸಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ರಂಗನಾಥನ್ ಗೊತ್ತು.
     ಸಿಗ್ಮಾಂಡ್ ಫಾಯ್ಡ್ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಹೆರೋಡೇಟಸ್ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಹೇಗೋ ಹಾಗೆಯೇ ರಂಗನಾಥನ್ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪಿತಾಮಹರು. ಅಲ್ಲದೆ ಇವರನ್ನು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಜನಕ ಎಂದು ಕರೆದಿರುವುದು ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಘನತೆಗೆ ಹಿಡಿದ ಕನ್ನಡಿಯಾಗಿದೆ.
    ಶಿಯ್ಯಾಳಿ ರಾಮಾಮೃತ ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರು 1892 ಆಗಸ್ಟ್ 12 ರಂದು ತಮಿಳುನಾಡಿನ (ಆಗಿನ ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯ) ತಾಂಜಾವೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿಯ್ಯಾಳಿ ಗ್ರಾಮದ ಶ್ರೀರಾಮಾಮೃತ ಅಯ್ಯರ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮತಿ ಸೀತಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ದಂಪತಿಗಳ ಪುತ್ರರಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. ದುರಾದೃಷ್ಟ ವಶಾತ್ ರಂಗನಾಥನ್ ಆರು ವರ್ಷ ವಯೋಮಾನದಲ್ಲಿಯೆ ಪಿತೃವಿಯೋಗ ಹೊಂದಬೇಕಾಯಿತು. ನಂತರ ಅಜ್ಜ ಸುಬ್ಬಾ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರÀ ಪೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ರಂಗನಾಥನ್ ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ಆಸಕ್ತಿ ತಳೆದಿದ್ದರು. ಮುಂದೆ ಗಣಿತದಲ್ಲಿಯೇ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆದ ಅವರು ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಕೆಲ ತಿಂಗಳು ಕರ್ತವ್ಯ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉಪನ್ಯಾಸಕ ವೃತ್ತಿಯ ಪಗಾರದಿಂದ ಬದುಕು ಸಾಗಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವೆನಿಸಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಉತ್ತಮ ಪಗಾರ ದೊರೆಯುವ ವೃತ್ತಿ ಹುಡುಕುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಪೂರ್ಣಕಾಲಿಕ ಗ್ರಂಥಪಾಲಕ ಹುದ್ದೆಗೆ ಅರ್ಜಿ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ಉಪನ್ಯಾಸಕ ಮಿತ್ರರು ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾದ ಮಿ. ಡಂಕನ್ ಅವರು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ 1924 ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡÀರು. ಬಡತನದಲ್ಲಿದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಈ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಗಾರದ ಪೂರ್ಣಕಾಲಿಕ ಹುದ್ದೆ ಆಸರೆಯಾಯಿತು. ಆದರೆ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆ ವೃತ್ತಿ ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರಲ್ಲಿ ಬೇಸರತರಿಸಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ಸಾಯಂಕಾಲದವರೆಗೆ ಬೊಧನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಲ ಕಳೆಯುತ್ತಾ ಸದಾ ಮಾತುಕತೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಇರುತ್ತಿದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ಸಂಜೆವರೆಗೆ ಕೂತ ಜಾಗದಲ್ಲಿಯೇ ದಿನವಿಡೀ ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿ  ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವುದು ಶಿಕ್ಷೆಯಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.
  ಪುನ ಕೆಲಸ ತ್ಯಜಿಸಿ ಅದೆ ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉಪನ್ಯಾಸ ವೃತ್ತಿ ಮರುಸೇರ್ಪಡೆಗೆಂದು ಬಂದಾಗ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾದ ಮಿ. ಡಂಕನ್ ಅವರು ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರಿಗಿದ್ದ ಓದಿನ ಅಭಿರುಚಿ ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನಾ ಮನೋಭಾವ ಮನಗಂಡು ಪುನಃ ಮನವೊಲಿಸಿ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಗ್ರಂಥಾಲಯಕ್ಕೆ ಕಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಫಲರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಮುಂದೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‍ಗೆ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ತರಬೇತಿಗೆಂದು ಹೋಗಿಬಂದ ಮೇಲೆ ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ದಿಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
    ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇನ್ನು ಕಣ್ಣು ಬಿಡದಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಕøಷ್ಟ ಮಟ್ಟಕ್ಕೇರಿಸಿದ ರಂಗನಾಥನ್ ತಮ್ಮೊಳಗಿನ ದೂರ ದೃಷ್ಟಿತ್ವ ಹಾಗೂ ಅವರ ಅನುಭವದಿಂದ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಮಖಾಮುಖಿಯಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ನಾಗಾಲೋಟದ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಯುಗದಲ್ಲಿ ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಗೆ ಅತಿ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುವುದು ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.
   ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿಗೆ ತರಬೇತಿಗೆಂದು ಹೋದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 100 ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಿಗೆ ಬೇಟಿ ನೀಡಿದ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ನವ ನವೀನ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವರು. ಆಗಲೇ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟನ್ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಓದುಗರಿಗೆ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಕೊಡಮಾಡುವ ಸೇವೆಗಳು, ಅಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಅತ್ಯಾಕರ್ಷಕ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು, ಅಲ್ಲಿನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಭಾರಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ.
   ಲಂಡನ್ನಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಕಾಯಕ ಭೂಮಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಹೊಸ ಪ್ರಯೋಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಬದಲಾವಣೆಯ ಗಾಳಿ ಬೀಸಲು ಕಾರಣರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗೆ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನೇ ತಮ್ಮ ಜೀವಿತದ ಉಸಿರಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಕಾಯಕ ಮಾಡಿ ಇಡಿ ಜಗತ್ತೇ ಭಾರತದ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಕಡೆ ತಿರುಗಿ ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ ಕೀರ್ತಿ ಇವರದು. ಡಾ. ಎಸ್. ಆರ್. ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರು ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರಾಗಿ, ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವಿಜ್ಞಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧಕರಾಗಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಐದು ಸೂತ್ರಗಳು

   ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸದಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗಿದ ನಂತರ ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಏಕಕಾಲಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ, ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಳಹದಿಯನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲು ಡಾ. ಎಸ್. ಆರ್. ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರು 1931ರಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದ ಪಂಚ ಸೂತ್ರಗಳು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಮೌಲ್ಯ ಬಿಂಬಿತವಾದಂಥವು.

* ಗ್ರಂಥಗಳು ಉಪಯೋಗಕ್ಕಾಗಿವೆ.
* ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಓದುಗನಿಗೆ ಅವನದೇ ಗ್ರಂಥ.
* ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ ಒಬ್ಬ ಓದುಗ.
* ಓದುಗನ ಸಮಯ ಉಳಿಸಿ.
*    ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಬೆಳೆಯುವ ಸಂಸ್ಥೆ

    ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಎಂಬುದು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೆದುಳಿನಂತೆ, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ನಾವು ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನೆ ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿಗೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು, ಅವುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಕಷ್ಟಪಡಬೇಕಾದ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಪರಿವರ್ತನೆ ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯವಾದುದು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ನಾವಿಂದು ಅವರನ್ನು ಸದಾ ನೆನಪಿಸುತ್ತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ಇಂದು ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಬದಲಾಗಿವೆ. ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರಿಗೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಅಯವ್ಯಯ, ವಿಲೇವಾರಿಗಳನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಚಿಲುಮೆ ಡಾ. ಎಸ್. ಆರ್. ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರು.
     1984 ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಡಿ. ಆರ್. ಓ.ಸಿ.ಗೆ ರಂಗನಾಥನ್ ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಲು ಬಂದ ಅಮೇರಿಕಾದ ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಯುಜೀನ್ ಗೆರ್ಫಿಲ್ಟ್ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. “ರಂಗನಾಥನ್ ಭಾರತ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನ ಚಿತ್ರಣವನ್ನೇ ಬದಲಿಸಿದ ಸಾಧಕ. ತಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ಕೊನೆಯ ದಿನದವರೆಗೂ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕುರಿತು ಚಿಂತಿಸಿದ ಚಿಂತಕ. ವೃತ್ತಿ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ದುಡಿದು ಗಳಿಸದ್ದೆಲ್ಲವನ್ನು ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸಿದ ದಾರ್ಶನಿಕ. ಅದಕ್ಕೆಂದೇ ಅವರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರೊಬ್ಬ ಯೋಗಿ, ಸಂತ, ದಾರ್ಶನಿಕನಾಗಿ ನನಗೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ನಾಲ್ಕುವರೆ ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಬರಿಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಡಿದ ಈ ಸಾಧಕ ತನ್ನ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತನ್ನು ಅಜರಾಮರಗೊಳಿಸಿದವರು. ಈ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಒಣ ಹೊಗಳಿಕೆಯಾಗಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಲಿ ಇಲ್ಲ. ಜನರ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ರಂಗನಾಥನ್ ತಮ್ಮ ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾತ್ಮಕ ಗುಣದಿಂದ ಸಮಾಜದ ಮೂಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ತಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು. ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಉಚಿತವಾಗಿ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಆ ಮೂಲಕ ಸ್ವಾಸ್ತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಸಮಾಜದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದರು ದುಡಿದು ಗಳಿಸದ್ದೆಲ್ಲವನ್ನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಅವರ ಸರಳ ಬದುಕು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾಳಜಿಯ ಗುಣ ನಂತರದ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ದಾರಿ ದೀಪವಾಯಿತು.
 
 ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಗೌರವಗಳು:

ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಕ ಜ್ಯೋತಿಯಾದ ಡಾ. ಎಸ್. ಆರ್. ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರ ಅದ್ಭುತ ಸಾಧನೆಗೆ ಭಾರತ ಸರಕಾರದಿಂದ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ. ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಎಂದು ಮನ್ನಣೆ. 1948-1953ರ ವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. 1992ರಲ್ಲಿ ರಂಗನಾಥನ್ ಕುರಿತ 'ರಂಗನಾಥನ್ ಸಂಸ್ಮರಣ' ಎಂಬ ಬೃಹತ್ ಗ್ರಂಥ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡಿದೆ.
     ಗ್ರಂಥ ಭಂಡಾರಗಳು ಜ್ಞಾನದ ದೇಗುಲವಿದ್ದಂತೆ, ಅವು ನಮ್ಮ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಕ ಶಕ್ತಿಗಳು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಬದುಕಿನ ಬೆಳಕಾಗಿವೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಲಾರದು. ಏಕೆಂದರೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿಯಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿಯಾಗಲಿ ಒಂದಿಲ್ಲೊಂದು ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ ಮೊರೆ ಹೊಗುತ್ತಾರೆ. ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಂಥ ಭಂಡಾರಗಳು ಒಂದು ಪೀಳಿಗೆಯಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುವ ವಾಹಕಗಳಿದ್ದಂತೆ. ಇವುಗಳೆಲ್ಲವುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಶೋಭೆ ತಂದು ಕೊಡುವುದರ ಮೂಲಕ, ಮೌಲ್ಯ ವರ್ಧಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ರಂಗನಾಥನ್ ಅವರದು. ತಮ್ಮ ಜೀವಿತದ ಬಹುಪಾಲು ಕಾಲವನ್ನು ಗ್ರಂಥಾಲಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಮೀಸಲಿರಿಸಿದ್ದ ಈ ದಿವ್ಯ ಚೇತನ 1972 ರಲ್ಲಿ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ದೂರವಾಯಿತು.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್, ಆಲೂರು

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿನಗರ

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ-9483470794,9739878197

ಬಹುಭಾಷಾ ಪ್ರಾಜ್ಞರು ಆರ್. ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿ -ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್

    ಹಾಸನ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಗೀತ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ರಂಗಭೂಮಿ, ಹಾಗೆಯೇ ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೂ ಗಣ್ಯಾತಿಗಣ್ಯರನ್ನು ನೀಡಿದ ಜಿಲ್ಲೆ. ಸಾಹಿತ್ಯ ಹಾಗೂ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾಯಕ ಮಾಡಿದ ಆರ್. ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು ಬಹುಬಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದರು.
      ಕನ್ನಡ, ಇಂಗ್ಲೀಷ್, ಸಂಸ್ಕøತ ಭಾಷೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಜ್ಞಾನ ಸಂಪಾದಿಸಿ ಜ್ಞಾನ ಕಣಜವಾಗಿದ್ದ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು 1868 ಜನವರಿ 12 ರಂದು ಹಾಸನ ಸಮೀಪದ ರುದ್ರಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರು. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಿತೃವಿಯೋಗ ಹೊಂದಿದ ಅವರು ಸ್ವ-ಪ್ರಯತ್ನ ಶ್ರದ್ಧೆಗಳಿಂದ ಹಂತ - ಹಂತವಾಗಿ ಬೆಳೆದವರು.
      ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಕøತ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವಿದ್ವತ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ತೇರ್ಗಡೆ ಹೊಂದಿದ ಇವರು ಅಂದಿನ ದಿವಾನರಾಗಿದ್ದ ಕೆ. ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರ ಗಮನ ಸೆಳೆದರು. ಇವರ ಪಾಂಡಿತ್ಯವನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಕೊಂಡ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರು ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದು ಕೊಳ್ಳಲು ಹೇಳಿ, ಊಟ-  ವಸತಿಗಳಿಗೆ ಏರ್ಪಾಟು ಮಾಡಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಕಲಿಯಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು.
       ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್, ಸಂಸ್ಕøತದ ಜೊತೆಗೆ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಲಿತ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು ಮುಂದೆ ಮದರಾಸು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಓದಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಇವರಿಗೆ 1918ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಾಚ್ಯ ಪುಸ್ತಕ ಭಂಡಾರದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ದೊರಕಿತು. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟವೇ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳನ್ನು ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ತರಲು ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು ಎನ್ನಬಹುದು ಏಕೆಂದರೆ ಅಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಕೌಟಿಲ್ಯನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಅದನ್ನು ಸಂಸ್ಕøತ ವiತ್ತು ಇಂಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಆರ್. ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳದ್ದು. ಅವರು ಪ್ರಾಚ್ಯ ಪುಸ್ತಕ ಇಲಾಖೆಗೆ ಬರುವ ಮುನ್ನವೆ ಅಂದರೆ 1912 ರಿಂದ 1918ರ ವರೆಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಂಸ್ಕøತ ಮಹಾಪಾಠ ಶಾಲೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸಂಸ್ಕøತದ ಭಾಷಾವೃದ್ಧಿ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ದುಡಿದಿದ್ದರು. ಸಂಸ್ಕøತದಲ್ಲಿ ಅಗಾಧ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯ ಕಲಿಕೆಯೂ ವರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು. ಕನ್ನಡ ಮಾತೃಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ ತ್ರಿಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು ನಮ್ಮೆದುರಿಗೆ  ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ.
    1918ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಾಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕ ಕ್ಯೂರೇಟರ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡಿದ್ದ ಅವರು 1922ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚ್ಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಇಲಾಖೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರಾದರು. 1918-1922ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಕøತ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಇವರದು.
     ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರ ಭಾಷ್ಯ, ಬೋಧಾಯನ ಗೃಹಸೂತ್ರ, ಸ್ಮøತಿ ಚಂದ್ರಿಕಾ, ತೈತ್ತರೀಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ತೈತ್ತರೀಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ (ಅಷ್ಟಕ) ಭಾಗ -2, ಭಟ್ಟ ಭಾಸ್ಕರ ಮತ್ತು ಸಾಲಿನ ಭಾಷ್ಯಗಳೊಡನೆ ಅಲಂಕಾರ ಭಾಗ, ಮಣಿಹಾರ ಭಾಗ  2, ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರ ಭಾಷ್ಯ (ಆನಂದತೀರ್ಥರು) ತಾತ್ಪರ್ಯಚಂದ್ರಿಕೆಯೊಡನೆ ಭಾಗ-4, ಕೌಟಿಲ್ಯನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಪದಸೂಚಿ, ಸರಸ್ವತಿ ವಿಲಾಸ ಮುಂತಾದ 25ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಅದೇ ರೀತಿ ಸಂಸ್ಕøತ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಕನ್ನಡದ ಹಲವಾರು ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಹೊಳಪನ್ನು ತಂದ ಕೀರ್ತಿ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳದ್ದು.
      ರುದ್ರಭಟ್ಟನ ಜಗನ್ನಾಥ ವಿಜಯ, ಕಂಠೀರವ ನರಸರಾಜ ವಿಜಯ, ಕುಮಾರವ್ಯಾಸನ ಮಹಾಭಾರತ (ವಿರಾಟ ಪರ್ವ), ಲಿಂಗಣ್ಣನ ಕೆಳದಿಯ ನೃಪವಿಜಯ, ಸೋಮನಾಥನ ಅಕ್ರೂರ ಚರಿತೆ, ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ಮಹಾಭಾರತದ ಉದ್ಯೋಗ ಪರ್ವ, ಸೋಮರಾಜನ ಉದ್ಭಟ ಕಾವ್ಯ, ನಯಸೇನನ ಧರ್ಮಾಮೃತ ಭಾಗ -1, ನಯಸೇನನ ಧರ್ಮಾಮೃತ ಭಾಗ-2 ಹೀಗೆ ಹತ್ತಾರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬೆಳಕಿಗೆ ತಂದಿದ್ದಾರೆ.
     ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಸಂಸ್ಕøತ ಮಹಾ ಪಾಠ ಶಾಲೆಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದ ಇವರು ಸಂಸ್ಕøತ ಭಾಷಾಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಅನೇಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದವರು. ಹಾಗೆಯೇ ಸಂಸ್ಕøತ ವಿದ್ವತ್ಪರೀಕ್ಷಾ ಮಹಾಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಕಾರ್ಯಮಾಡಿ ಸಂಸ್ಕøತ ಭಾಷಾ ವ್ಯಾಸಂಗದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ದುಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಹಲವಾರು ಸಮಿತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕಹೊಂದಿದ್ದ ಇವರು ಬಹುಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದರು.
     ಸಂಸ್ಕøತ ಭಾಷೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ 'ಆರ್ಯ ಧರ್ಮೋಜೀವಿನಿ ಸಭಾ' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಅದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿಯೂ ಧಕ್ಷತೆಯಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳದ್ದು.
      ಶಾಮಾ ಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು ಭಾಷಾಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮನಗಂಡ ಅಮೇರಿಕದ ವಾಷಿಂಗ್‍ಟನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಓರಿಯಂಟಲ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ಫಿಲಾಸಫಿಕಲ್ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆ 1919 ರಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎಚ್.ಡಿ. ಪದವಿ ಕೊಟ್ಟು ಗೌರವಿಸಿದೆ. 1921ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈನ ರಾಯಲ್ ಏಷಿಯಾಟಿಕ್ ಸೊಸೈಟಿ ಯುಕಾಂಪ್‍ಬೆಲ್ ಸ್ಮಾರಕ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಕೊಟ್ಟು ಗೌರವಿಸಿದೆ. 1921ರಲ್ಲಿ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಡಾಕ್ಟರ್ ಫಿಲಾಸಫಿ ಪದವಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿದೆ.
     ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಿಂದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳಿಗೆ ಆಗಿನ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸರಕಾರ ಮಹಾಮಹೋಪದ್ಯಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿತು. ಹಾಗೆಯೇ ಕಾಶಿಯ ಭಾರತ ಧರ್ಮ ಮಹಾಮಂಡಲದಿಂದ ವಿದ್ಯಾಲಂಕಾರ ಬಿರುದು, ಪಂಡಿತ ರಾಜ ಬಿರುದು ಪಡೆದ ಇವರು ಇವುಗಳಲ್ಲದೇ ಅನೇಕ ಗೌರವ, ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಪುರಸ್ಕಾರ, ಬಿರುದು, ಸನ್ಮಾನಗಳಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
    ಬಹುಭಾಷಾ ಪ್ರಾಬಲ್ಯರಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೀರ್ತಿ ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದ ಆರ್. ಶಾಮಾಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು 1944 ಜನವರಿ 23ರಂದು ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದರು.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್, ಆಲೂರು

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿನಗರ

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ-9483470794,9739878197

ಪಡೆಸೂರರ ‘ಭಾವದೇಹ’ ದೂಳಗೊಂದು ಸುತ್ತು -ಕೊಟ್ರೇಶ್. ಎಸ್ ಉಪ್ಪಾರ್,

     ಪ್ರೌಡಶಾಲಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ, ಕವಿಯಾಗಿ, ಗದ್ಯ ಲೇಖಕರಾಗಿ, ಆಕಾಶವಾಣಿ ಚಿಂತನಕಾರÀರಾಗಿ, ನಾಟಕಕಾರರಾಗಿ, ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಚಾಲಾಕಿತನದ ಸಂಘಟಕರಾಗಿ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಆಡಳಿತಗಾರರಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಪರಿಚಿತರಾಗಿರುವ ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಪಡೆಸೂರರವರು ‘ಭಾವದೇಹ’ ಎಂಬ ಕವನ ಸಂಕಲನದ ಮೂಲಕ ಎದುರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಂವೇದನೆಯ ಬರಹಗಾರರಾದ ಇವರು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ತವಕ, ತಲ್ಲಣ, ಆತಂಕಗಳನ್ನು ಜೈವಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಎಳೆಗಳನ್ನು ಗೇಯತೆಯ, ಛಂದಸ್ಸುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿರುವುದು ಆಪ್ಯಯಮಾನವಾದುದು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಡ್ಯತೆ, ಬದುಕಿನ ವಿರೋಧಾಬಾಸಗಳು ಇವರ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಮೇಳೈಸಿವೆ.
   ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು, ದಮನಿತರ ವ್ಯಥೆಗಳು, ಅಜ್ಞಾನದ ಅಟ್ಟಹಾಸಗಳು ವೈಚಾರಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿತವಾಗಿರುವುದು ಸ್ತುತ್ಯಾರ್ಹ. ಈ ಕವಿತೆಗಳ ಸಂಕಲನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕವನವನ್ನು ಓದುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆಲ್ಲಾ ರಸಾನಂದದ ಆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತಾ ರಸ ಸ್ವಾದದ ಮಧುರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋಗಬಹುದು.
    ಕನ್ನಡದ  ಪೂಜಾರಿಯೆಂದೇ ಮನೆ ಮಾತಾಗಿರುವ ಹಿರೇಮಗಳೂರು ಕಣ್ಣನ್ ಅವರ ಮುನ್ನುಡಿಯ ತೋರಣ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಕವಿಯು ಸವಿಯಬೇಕಾದ, ಮನನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ರಸಪಾಕ. ನಿಜವಾದ ಕಾವ್ಯ ಮಿಡಿತ, ಹಿಡಿತ ಹೇಗಿರಬೇಕು ? ಎಂಬುದನ್ನು ಹಲವಾರು ನಿದರ್ಶನಗಳ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
   ‘ಪ್ರಾರ್ಥನೆ’ಯಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು ‘ಕೆಂಡ ಕೋಳಿ’ ಕವಿತೆವರೆಗಿನ ಐವತ್ತು ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ ಕಾವ್ಯ ಹಂದರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ‘ಭಾವದೇಹ’ ಕೃತಿಯು ಎಂಬತ್ತು ಪುಟಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಸುಂದರವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಐವತ್ತೈದು ರೂಪಾಯಿ ಮುಖ ಬೆಲೆಯ ಈ ಕಾವ್ಯ ಸಂಕಲನ 2013ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಮುದ್ರಣಗೊಂಡಿದೆ.

ಜಾತಿ ಮತಗಳ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಹುದು ನರನೊಳಗೆ
ನುಡಿ-ಗಡಿಯ ಧಗೆ ತಾ ದಹಿಸುತಿದೆ ಎದೆಯೊಳಗೆ
ಮನೆ ಹತ್ತಿ ಉರಿಯುತಿದೆ, ಮನ ಮುರಿದು ಬೀಳುತಿದೆ
ಭಾವೈಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಬೆಸೆದು ಕಾಪಾಡು ತಾಯೆ…..[ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ]

    ಕೇವಲ ಭಾರತವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇಡಿ ಪ್ರಪಂಚವೆ ಮತಾಂಧತೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಹೋಗಿದೆ, ಹಿಂದೂ, ಮುಸ್ಲಿಂ, ಕ್ರೈಸ್ತ, ಪಾರ್ಸಿಗಳೆಂಬ ಮನೋಭಾವಗಳು ಕಾರತೊಡಗಿವೆ. ಅಸಮಾನತೆಯ ಗೂಡುಸೇರಿ ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರಿ, ಅಟ್ಟಹಾಸದ ಮನೆಯಲಿ ವೈಷಮ್ಯ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕವಿಯಿಲ್ಲಿ ಹೀಗಾಗದಂತೆ, ನುಡಿ-ಗಡಿಗಳ ನಿತ್ಯ ಸಂಘರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನರ ತನ್ನನ್ನೇ ಬಲಿಕೊಟ್ಟು, ದಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಇಂಥವರಿಗೆ ಸನ್ಮತಿ ನೀಡಿ, ಭಾವೈಕ್ಯತೆಯ ಬೆಸೆದು ಈ ಜಗವ ಕಾಪಾಡು ತಾಯೆ ಎಂದು ಪಾಕೃತಿಕ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮೊರೆಯಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಮೋಡದಾನೆಯ ಏರಿ ಚಂದಿರ
ಆಡುತಿರುವನು ನೋಡು ಬಾ|
ನಾಡ ಚಿಂತೆಯ ಮರೆತು ಜೀವವೆ
ಕೂಡಿ ಅವನ ಆಡು ಬಾ [ತಂಪು ಚಂದಿರ]

    ಕವಿಯ ಭಾವಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಸ್ತುವು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಚಂದಿರನ ವರ್ಣನೆ ಮಾಡುವಾಗ ಮೋಡವನ್ನೆ ಆನೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿ, ಅದರ ಮೇಲೇರಿ ಚಂದಿರ ಸವಾರಿ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ. ಐಹಿಕ ಜಂಜಾಟಗಳ ತೊರೆದು ಆ ಸೌಂದರ್ಯ ಕಣ್ತುಂಬಿಕೋ, ಆನಂದಿಸು ಬಾ ಎಂದು ಕವಿ ಕರೆಕೊಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಚೆಲುವಿಗೆ ಹೊಸ ಮೆರಗನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಬಾನಿನ ಬಯಲಾಗ ಕೂಡ್ಯಾವ ಮೋಡ
ಓ ಗೆಳೆಯ ನೀ ಒಮ್ಮೆ ಹೊರ ಬಂದು ನೋಡ
ಬಿಡಿಸ್ಯಾವ ತರತರದ ಚಿತ್ತಾರ ಮೋಡ
ಅದ ನೋಡಿ ಎದಿಯಾಗ ಮೂಡ್ಯಾವ ಹಾಡ [ಮಳೆಗಾಲ]

    ಈ ಕವಿತೆಯ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಓದಿದೊಡನೆ ಥಟ್ಟಂತಹ ನೆನಪಾಗುವುದು ಕನ್ನಡದ ವರಕವಿ ದ. ರಾ. ಬೇಂದ್ರೆಯವರು. ಅವರ ಶೈಲಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಬೇಂದ್ರೆಯವರ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ ಅವರ ಪ್ರಭಾವಕೊಳಗಾಗಿರುವ ಪಡೆಸೂರರ ಅನೇಕ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಂದ್ರೆ ಛಾಪನ್ನು ರಿಂಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮೋಡಗಳು ತಿಳಿಬಾನಿನಲ್ಲಿ  ತೇಲಿ ತೇಲಿ ಹೋಗುವಾಗ ಒಂದೊಂದು ಆಕಾರವಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತವೆ. ಬೆಳ್ಳಕ್ಕಿಯ ಸಾಲಿನಂತೆ, ಕಾಡಿನಂತೆ, ಪಶು-ಪಕ್ಷಿಗಳಂತೆ ಇನ್ಯಾವುದೋ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡದ್ದನ್ನು ಕವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಭಾವಗುಚ್ಛದೊಂದಿಗೆ ಕವಿತೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸೂಸುತ್ತಾರೆ.
    ಪ್ರಸ್ತುತ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಡೆಸೂರರು ಬಾನೆಂಬ  ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಮೋಡ ಮೊಡಗಳು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ಚಿತ್ತಾರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿವೆ, ಗೆಳೆಯಾ ನೀನು ಅದರ ಸವಿಯ ಸವಿಯು ಬಾ, ಅವು ನನ್ನೆದೆಯೊಳಗೆ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಮೂಡಿಸಿವೆ, ನನ್ನೊಳಗಿನ ಭಾವಗಳನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿವೆ ಎಂದು ನಿಸರ್ಗ ವರ್ಣನೆ ಮಾಡಿರುವುದು ಸೊಗಸಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ.


ಸೆರಗ ಹಿಡಿದು ತಾನಿಳೆಯುತಿಹುದು
ಆ ಪ್ರೇಮಿ   ಕಡಲ ಮೋಹ|
ಮನವ ತಡೆದು ಸುಳಿ-ಸುಳಿಯುತಿಹುದು
ಈ ಭೂಮಿಯೊಡಲು ಸ್ನೇಹ || [ಮಿಲನ]

    ನನ್ನನ್ನು ಬಹಳ ಪ್ರಭಾವಿತನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದು ‘ಮಿಲನ’ ಕವಿತೆ. ಕವಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ‘ಭಾವ’ ಅಮೋಘ. ನದಿಯನ್ನು ಅಂಕು, ಡೊಂಕಿನ ಟೊಂಕದ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ, ತಾ ಬರುವಾಗ ಜುಳು ಜುಳು ಶಬ್ದವನ್ನು ಗೆಜ್ಜೆಯ ದನಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿರುವುದು ಮೋಹಕವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಕಡಲೆಂಬ ಪ್ರೇಮಿ ನೀರ ಸೆರಗ  ಹಿಡಿದು ಮೋಹದಿ ಎಳೆಯುತಿಹ, ಇತ್ತ ಭೂಮಿಯ ಅಗಾಧ ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಕಳಚಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಪ್ರಸಂಗ. ನಿಸರ್ಗದ ರಮಣೀಯತೆಯಲ್ಲೂ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಿಲನ ಬೆಸೆದು ಸಾಗುವ ಪರಿಯನ್ನು ಪಡೆಸೂರರು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಸಾಗರನು ಅಲ್ಲಿ ತೆರೆಕುದುರೆಯೇರಿ
ನೋಡುವನು ದಡಕೆ ಬಂದು
ಬಳಿ ಸಾರಿ ಬರುವ ನದಿ ನಲ್ಲೆಗೆಂದು
ನೊರೆ ಹೂವ ಹಾರ ತಂದು [ಮಿಲನ]

    ಸಾಗರ ತನ್ನ ಪ್ರಿಯತಮೆಯಾದ ‘ನದಿ’ ಬರುವಿಕೆಯನ್ನು ತೆರೆಗಳೆಂಬ ಕುದುರೆಗಳನ್ನೇರಿ ದಡಕ್ಕೆ ಬಂದು ತವಕದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಾ... ಬರುವ ನಲ್ಲೆಯನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಬರಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನೊರೆ ಹೂವಿನ ಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಕಾಯುವ ದೃಶ್ಯ ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ‘ನದಿ’ ತಾನು ಹರಿದು ಸನಿಹ ಬಂದು ಸಂತಸದಿ ಉಬ್ಬಿ, ನಾಚಿಕೆಯಿಂದ ನೊರೆ ನವಿರುಗೊಂಡು ಸಾಗರವ ತಬ್ಬಿ ನೀರಾಗುವಳು.

ಭುವಿಯ ಮಣ್ಣ ಉಂಡು ನಾನು
ಸಿಹಿಯ ಹಣ್ಣ ಕೊಟ್ಟೆ ಜಗಕೆ
ಹಣ್ಣ ತಿಂದು ಬೆಳೆದ ಮನುಜ
ನೀನು ಏನು ಕೊಟ್ಟೆಯೋ [ವೃಕ್ಷ ಪ್ರಶ್ನೆ]

    ಮಾನವನು ತನ್ನ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕೆ ನಿಸರ್ಗದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಷ ಕಕ್ಕುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಆ ವಿಷವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ, ಶೋಧಿಸಿ ಸಕಲ ಜೀವ ರಾಶಿಗಳಿಗೆ ಜೀವಾನಿಲ ನೀಡೋ ಮರದ ಒಳತುಡಿತವನ್ನು ಕವಿ ಮಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೊಳೆಯ ನೀರನ್ನು  ಕುಡಿದು ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ನೆÀರಳು ನೀಡುವ ಮರ ಮನುಜನನ್ನು ನೀನೇನು ಜಗಕ್ಕೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವೆ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಪ್ರಸಂಗ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರನ್ನು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಮೈಯ ಮರದ ತುದಿಯಲೊಂದು
ಮರುಳ ಮಂಗ ಕೂತಿದೆ
ಆಸೆಯಿಂದ ಜಿಗಿದು, ಜಿಗಿದು
ಎಲ್ಲ ಮರವು ಆಲುಗಿದೆ || [ಮನ ಮಂಗ]

    ಇಲ್ಲಿ ಕವಿ ಮಾನವನ ದೇಹವನ್ನು ವೃಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ, ಚಂಚಲ ಮನವನ್ನು ಕೋತಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ತನ್ನ ಆಸೆಗಾಗಿ ಮಾಡಬಾರದ ಕಾರ್ಯಗಳ ಮಾಡಿ ಉಳಿದವರ ನೆಮ್ಮದಿ ಕೆಡಿಸುವ ದೂರ್ತನಾಗುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಯಾವ ಭಯ- ಬಂಧವಿಲ್ಲದೆ ಸ್ವಚ್ಛಂಧವಾಗಿ ಹಾರಾಡುತಿದ್ದಾನೆ. ಛಂದ ಮೀರಿ ನೆಗೆದು ನೆಗೆದು ಮರದ ಅಂದ ಕೆಡೆಸಿದೆ. ಅಂದರೆ ನಿಯಮಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಗಾಳಿಗೆ ತೋರಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವ ಪ್ರಸಂಗ ಬಂದಾಗಿದೆ. ಹೆಣ್ಣು, ಮಣ್ಣು, ಹೊನ್ನಿಗಾಗಿ ಸದಾ ತುಡಿಯುತ್ತ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಕೊಟ್ಟ ದೀಶಕ್ತಿಯನ್ನೇ ಮರೆತು ಸುಮ್ಮನಾಗುವ ಮೂರ್ಖತನದ ಪರಮಾವಧಿಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಕವಿ ಮರದ ತುಡಿತ, ತುಮುಲಗಳನ್ನು ನೈತಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಹಿಂದೆಂದು ಕಂಡು ಕೇಳರಿಯದಂತ
ರೋಗೊಂದು ಬಂದೈತಿ ಜಗದಾಗ
ಮಾರೆಲ್ಲ- ಮಸಣ್ಯಲ್ಲ, ಪ್ಲೇಗಲ್ಲ, ಅಮ್ಮಲ್ಲ
ತಳಮಳ ಎದ್ದೈತಿ ಜಗದಾಗ ||  [ಏಡ್ಸ್]

      ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಆಧುನಿಕ ಭರಾಟೆಯಲ್ಲಿ ಏನನ್ನೊ ಪಡೆಯುವ ಧಾವಂತದಲ್ಲಿ, ಮತ್ತೇನನ್ನೋ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಕ್ಷಣದ ಸುಖಕ್ಕೆ ಆತೊರೆದು ಅವಿವೇಕತನದಿ ದುಡುಕಿ ದುರಂತ ಬದುಕನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಏಡ್ಸ್‍ಗಳಿಲ್ಲದ ಊರುಗಳಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಬಂದು ನಿಂತಿದ್ದೇವೆ. ಅನೈತಿಕ ಹಾಗೂ ಅಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ಬದುಕನ್ನು ಸರ್ವನಾಶ ಮಾಡಿಕೊಂಡವರು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನ ಇದ್ದಾರೆ. ಎಂತೆಂಥ ಮಾರಕ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಔಷಧಿ ಕಂಡು ಹಿಡಿದರೂ ಈ ಏಡ್ಸ್ ಎಂಬ ಭಯಂಕರಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಪರಿಹಾರ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಮೂರ್ಖಜನ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದಲೆ ಕವಿ ಪಡೆಸೂರರು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಇದರ ದುರಂತದ ಜೊತೆಗೆ ಬದುಕು ಹೇಗಿರಬೇಕೆಂಬ ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ತುಂಬಿದ್ದಾರೆ.
      ಅವರೇ ಹೇಳುವಂತೆ ಗೊರಲಿಯ ಹುಳದಂಗ ಒಳಗೊಳಗ ಕಡಿತೈತಿ, ಮೇಲೆದ್ದು ಕಾಣದು ನಿಜಬಣ್ಣ ಬೇರೆಲ್ಲ ಕೊರೆ ಕೊರೆದು ಮರ ಒಣಗಿ ಬಿದ್ದಂಗ ಬಿದ್ದಿತೊ ದೇಹ ತೆರಿಕಣ್ಣ. ಏಡ್ಸ್ ಎಂಬ ಮಾರಕ ರೋಗ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಇತರರಿಗೆ ಗೋಚರಿಸದಿದ್ದರೂ, ಬೇರು ಕೊಳೆತು ಮರ ಒಣಗುವಂತೆ ಅಂತರಂಗ ಸುಡುತ್ತಾ, ದೇಹ ಬಡಕಲಾಗಿ ಸಾವನಪ್ಪುತ್ತಾನೆ ಎಂಬ ಮಾರ್ಮಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ಸೊಗಸಾಗಿ ಪಲ್ಲವಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಮನಿಯೊಳಗ ಮುದ್ದಿನ ಮಡದಿ ತಾ ಇರುವಾಗ
ಪರಸಂಗ ಬ್ಯಾಡೊ ನನ್ನ ಅಣ್ಣ
ಪರಸಂಗ ಮಾಡಿದರ ಅಂಟಂಟಿ ಬರತೈತಿ
ಹಾರಿ ಹೋದಿತೋ ನಿನ ಪ್ರಾಣ ||  [ಏಡ್ಸ್]

     ಮನೆಯೊಳಗ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಂಡತಿ ಇರುವಾಗ ಬೇರೊಂದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಹುಚ್ಯಾಕ ಅದು ಸಲ್ಲದು, ಅದೇ ಚಂದ ಎಂದು ಅಲೆದು ಹೋದರೆ ಏಡ್ಸ್ ಎಂಬ ಬಹುಮಾನ ಅಂಟಂಟಿ ಬಂದು ಜೀವಕ್ಕೆ ಕುತ್ತು ತಂದು ಜಗದೊಳಗೆ ಇನ್ನಿಲ್ಲವಾಗುತಿ ಎಂದು ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕವಿ ಇಲ್ಲಿ ಬಿಂಬಿಸಿರುವುದು ಸ್ತುತ್ಯಾರ್ಹ.
     ಹೀಗೆ ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿ ಹಾರುತ್ತಿದೆ ನೋಡಿದಿರಾ?, ಕನ್ನಡ ರಕ್ಷಕರು, ನೌಕರ ಸತಿ, ಮಳೆಗಾಲ, ಪಂಜರದ ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಶಾಂತಲೆಯ ತೋಟ ಮುಂತಾದ ಕವಿತೆಗಳು ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ.
    ಕನ್ನಡ, ಇಂಗ್ಲೀಷ್, ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತವಿರುವ ಪಡೆಸೂರರು ಬಹುಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರೆನ್ನಬಹುದು. ಅದರಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ಹಾಗೂ ಛಂದಸ್ಸನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಇವರು ಛಂದೋಬದ್ದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರಗಳೆ, ಪಟ್ಪದಿ, ಕಂದ ಹಾಗೆಯೇ ಕಥನ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನು ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಶಿರದಲಿ ಕಮಲವು ಉರದಲಿ ಚಕ್ರವು
ಕರವನು ಎತ್ತಿದ ಅಭಯದ ಹಸ್ತವು
ಸುರನರ ವೇಶದ ವಾನರ ಭೂಪನು
ಕರವನು ಮುಗಿಯುತ ಬರುವುದ ಕಂಡೆನು ||  [ಮತಭಿಕ್ಷ]

    ಪ್ರಸ್ತ್ತುತ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮತಯಾಚನೆಗೆ ಬರುವ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಕವಿ ಪಡೆಸೂರರು ಮಂದಾನಿಲ ರಗಳೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಪಾದವು ನಾಲ್ಕು ಮಾತ್ರೆಯ ನಾಲ್ಕು ಗಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಆದಿ ಹಾಗೂ ಅಂತ್ಯ ಪ್ರಸಂಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ.

ನೀರ ನೆವದಿ ಓರ್ವ ನೀರೆ
ನೀರ ಕೊಡವ ಹೊತ್ತು ಬಂದು
ನೀರ ದಡದಿ ನೀರ ಬರುವ ದಾರಿ ಕಾಯ್ದಳೊ
ನೀರ ಬಂದ ಬಾರೆ ಎಂದ
ಏರಿ ಹೋಗಿ ಕೈಯ ಹಿಡಿದ
ನೀರಿನೊಳಗೆ ನೀರೆ ಸೇರಿ ನೀರೆ ಆದಳೊ || [ನೀರೆ]

    ಇದು ಭಾಮಿನಿ ಷಟ್ಪದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪದ್ಯ. ಒಂದು, ಎರಡು, ನಾಲ್ಕು, ಐದನೇ ಪಾದಗಳು ಮೂರು ಮಾತ್ರೆಯ ನಾಲ್ಕು ಗಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದುದ್ದು ಆದಿ ಪ್ರಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಮೂರು ಮತ್ತು ಆರನೆಯ ಪಾದಗಳು ಮೂರು ಮಾತ್ರೆಯ ಆರು ಗಣ ಮೇಲೊಂದು ಗುರುವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಆದಿ ಪ್ರಾಸದಲ್ಲಿದೆ.
    ಇಲ್ಲಿ ನೀರೆ ಎಂದರೆ ಯುವತಿ, ನೀರ ಎಂದರೆ ಯುವಕ. ಯುವತಿ ನೀರು ತರುವ ನೆವದಿ ನದಿಗೆ ಬಂದು ನೀರ(ಗೆಳೆಯ)ನಿಗಾಗಿ ಕಾತರದಿ ಕಾದು ಒಂದಾಗುವ ಪರಿಯನ್ನು ಪಡೆಸೂರರು ಛಂದೋಬದ್ಧವಾಗಿ ಒಡಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗೆ ವಾರ್ಧಕ ಷಟ್ಪದಿ, ಉತ್ಪಲಮಾಲೆ ಮುಂತಾದ ಛಂದಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದ ಪದ್ಯಗಳು ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿವೆ.
      ಒಟ್ಟಾರೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಪಡೆಸೂರರ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಸುವಿದೆ, ಕಾಂತಿಯಿದೆ, ನಾದವಿದೆ, ಬನಿ ತುಂಬಿದೆ, ಭಾಷೆಗೆ ಎದೆ ತುಂಬಿದ ಭಾವ
ದ ಹೆಪ್ಪು ಇದೆ. ಶೈಲಿ ಸರಳ ಆದರೆ ತುಂಬಾ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮನಸೂರೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅವರ ಆಶಯ ಫಲಕಾರಿಯಾಗಲಿ. ಅವರ ಸಹೃದಯ ಸದಾ ಸದೃಢವಾಗಿರಲಿ, ಅವರಿಂದ ಅಪಾರ ಕೊಡುಗೆ ಸಾರಸ್ವತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಒದಗಿಬರಲಿ ಎಂದು ಆಶಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಕೊಟ್ರೇಶ್. ಎಸ್ ಉಪ್ಪಾರ್, ಆಲೂರು

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿ ನಗರ

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ-9483470794, 9739878197

ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಪ್ರಬಂಧಕಾರ-ಪ್ರೊ.ಅ.ರಾ.ಮಿತ್ರ - ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್. ಉಪ್ಪಾರ್

   ಪ್ರಬುದ್ಧ ಪ್ರಬಂಧಕಾರರು, ಭಾಷಣಕಾರರು, ಮಾತಿನ ಮೋಡಿಗಾರರೂ ಆದ ಪ್ರೋ. ಅಕ್ಕಿ ಹೆಬ್ಬಾಳು ರಾಮಣ್ಣ ಮಿತ್ರರು ಪ್ರೊ.ಅ.ರಾ. ಮಿತ್ರರೆಂದೆ ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದವರು. ಅ.ರಾ. ಮಿತ್ರ ರವರು ಕ್ರಿ.ಶ 1935 ಫೆಬ್ರವರಿ 25 ರಂದು ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬೇಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಬೇಲೂರಿನಲ್ಲಾದರೂ ಇವರು ಹಾಸನ, ಅರಸೀಕೆರೆ, ಕೋಲಾರ, ಮೈಸೂರುಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪೂರೈಸಿದರು.
    ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದ ನಂತರ ಕೋಲಾರದ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಇಂಟರ್ ಮೀಡಿಯಟ್ ಸೇರಿದ ಇವರಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಸಾಹಿತಿ ಹಾಗೂ ಬೋಧಕರಾದ ಪ್ರಭುಶಂಕರ್ ರವರು ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ದೊರೆತದ್ದು ಪುಣ್ಯವೇ ಸರಿ. ಓದಿನಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೊಂದು ಆಸಕ್ತಿ ಇರದ ಇವರು ಗುರುಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದತ್ತ ಹೊರಳಿದರು, ಅಲ್ಲದೇ ಪ್ರಭುಶಂಕರ್ ರವರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಓದಿನಲ್ಲಿಯೂ ಆಸಕ್ತಿ ಮೂಡಿದ್ದಲ್ಲದೇ ಹಾಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಬೆಳೆಯಲು ಕಾರಣವಾಯಿತೆನ್ನಬಹುದು.
    ಜನಪ್ರಗತಿಯ ಕಲ್ಲೇ ಶಿವೋತ್ತಮರಾವ್ ಹಾಗೂ ನಾಡಿಗೇರರಿಂದ ಹಾಸ್ಯ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದ ಇವರು ನಿತ್ಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಂಗಗಳನ್ನು ಹಾಸ್ಯ ಮಿಶ್ರಿತ ಲೇಖನಗಳನ್ನಾಗಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ ಉತ್ತಮ ಹವ್ಯಾಸವಾಗಿಸಿಕೊಂಡರು.
    ಮೈಸೂರಿನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸೇಂಟ್ ಜೋಸೆಫ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಮಡಿಕೇರಿ, ತುಮಕೂರು, ಬೆಂಗಳೂರು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕ ವೃತ್ತಿ ಪೂರೈಸಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮಹಾರಾಣಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
     ‘ಮಂತ್ರವಿಧÉ್ಯ’ ಇದು ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಬರೆದ ಆರೋಗ್ಯ ಗ್ರಂಥ ಇದನ್ನು ಅ.ರಾ. ಮಿತ್ರ ರವರು ತಮಿಳಿನಿಂದ ಅನುವಾದ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿ ‘ಛಂದೊಮಿತ್ರ’ , ಇದು ಛಂದಸ್ಸಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉದಾಹರಣೆಸಹಿತವಾಗಿ ಲಘು ಹಾಸ್ಯದ ಮೂಲಕ ಬರೆದ ಕೃತಿ . ‘ಪಂಪ ಭಾರತ ಸಂಗ್ರಹ’ ಇದು  ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೃತಿ.
    ‘ವಚನಕಾರರು ಮತ್ತು ಶಬ್ದಕಲ್ಪ’, ಒಳನೋಟಗಳು’ ಇವರ ಪ್ರಮುಖ ವಿಮರ್ಶಾಕೃತಿಗಳು. ‘ಅಜಿತ ಪುರಾಣ ಸಂಗ್ರಹ’ ಇದು ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ತಂದ ಸಂಗ್ರಹ ಮತ್ತು ಗದ್ಯಾನುವಾದ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ.
    ಜರ್ಮನ್ ಸಂಪ್ರದಾಯ ದರ್ಪಣ, ಕಾಲಿಗುಲ ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿದ ಎಳೆ, ‘ಶಿಕ್ಷಣ ಚಿಂತನ’ ಇವು ಇತರರೊಡಗೂಡಿ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಮುಖ ಅನುವಾದ ಕೃತಿಗಳು. ‘ಬಾಲ್ಕಾನಿಯ ಬಂಧುಗಳು’ ಇದು 1968 ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಮುದ್ರಣ ಕಂಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಒಳ್ಳೆಯ ಹೆಸರನ್ನು ತಂದು ಕೊಟ್ಟ ಕೃತಿ.
      ‘ಯಾರೋ ಬಂದಿದ್ದರು’ ಇವರು ಹಾಸ್ಯ ಮಿಶ್ರಿತ ಹರಟೆ ಲೇಖನಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ. ‘ಪುರಂದರ ಸಾಹಿತ್ಯ ದರ್ಶನ’ ಇವರ ಸಂಪಾದಿತ ಕೃತಿ. ‘ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ದರ್ಶನ’ , ‘ವಚನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ’ ಇವು ಅ.ರಾ. ಮಿತ್ರ ರವರು ವಿವಿದೆಡೆ ಮಾಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಲಿಕೆಗಳು.  ಅಲ್ಲದೆ ಇವರು ಮಾಡಿದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಧ್ವನಿಸುರುಳಿಗಳೂ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡಿವೆ.
     ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಗೌರವ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿಯೂ ಕನ್ನಡ ನಾಡು-ನುಡಿ ಸೇವೆಗೈದ ಅ.ರಾ. ಮಿತ್ರರವರು ಕನ್ನಡ ಸಾರಸ್ವತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಅಗಾಧವಾದ ಕೃತಿ ರತ್ನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
     ‘ಆರತಕ್ಷತೆ’  ಹಾಗೂ ‘ನಾನೇಕೆ ಕೊರೆಯುತ್ತೇನೆ’ ಇವು ಅ.ರಾ.ಮಿತ್ರ ರವರ ಸಮಗ್ರ ಪ್ರಬಂಧದ ಎರಡು ಸಂಪುಟಗಳು. ಪ್ರೇಮನದಿಯ ದಡಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಣಯ ಕಥೆಗಳ ಸಂಪುಟವಾಗಿದೆ. ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ಭಾರತ ಕಥಾಮಿತ್ರ ಇದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಬೃಹತ್ ಗದ್ಯಕೃತಿ.
     ಪ್ರೊ. ಅ.ರಾ. ಮಿತ್ರರವರು ಜನಿಸಿದ್ದು ಹಾಸನದಲ್ಲೆ ಆದರೂ ಅವರು ಓದಿದ್ದು, ಬೆಳೆದದ್ದು ಬೇರೆಡೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆನಿಂತಿದ್ದು ಮಾತ್ರ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ, ಇವರು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಹಾಸ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ ರಚನಕಾರರೆಂದೇ ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಅನುವಾದ ಹಾಗೂ ಸಂಪಾದಿತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಸೇವೆಗೈದ ಇವರು ವಿಮರ್ಶಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ತಮ್ಮದೇಯಾದ ಛಾಪು ಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. 80 ಆಸು ಪಾಸಿನ ವಯೋಮಾನದಲ್ಲಿರುವ ಇವರ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಇಂದಿಗೂ ನಾಡಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ, ವಾರ ಪತ್ರಿಕೆ, ಪಾಕ್ಷ್ಷಿಕ ಪತ್ರಿಕೆ, ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಇಳಿಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇವರ ಮಾಗಿದ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಮಗಿಂದು ದೊರೆಯುತ್ತಿರುವುದು ಪುಣ್ಯವೇ ಸರಿ. ಅಗಾಧವಾದ ಕೃತಿರತ್ನಗಳನ್ನು ಭುವನೇಶ್ವರಿ ಮಡಿಲಿಗೆ ನೀಡಿದ ಇವರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಗೌರವ, ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು ಹರಸಿ ಬಂದಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಗೊರೂರು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಕಾವ್ಯಾನಂದ ಪುರಸ್ಕಾರ, ಧರ್ಮಶ್ರೀ ನಾಗರಾಜ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ವರ್ಧಮಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ನವರತ್ನರಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳು. ಈ ಹಿರಿಯ ಚೇತನದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮಾರ್ಗ ನಮಗಿಂದು ದೀವಿಗೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್. ಉಪ್ಪಾರ್,ಆಲೂರು

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿನಗರ

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ-9483470794, 9739878197

ಬಾಲ್ಯ ಬಿಂಬದ ಅನಾವರಣ ‘ನಗುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು’ - ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್

     ಇಂದಿನ ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಭರಾಟೆಯಲ್ಲಿ, ಮತ್ತೇನನ್ನೋ ಹಂಬಲಿಸುವ ದಾವಂತದಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿಸಿ, ಆನಂದಿಸಬಹುದಾದ ಬಾಲ್ಯವೆಂಬ ಸುವರ್ಣಕಾಲವನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಮಕ್ಕಳು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳದೇ ಹೋಗಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಕುಣಿದು ಕುಪ್ಪಳಿಸುವ ವಯೋಮಾನದಲ್ಲಿ ಚಿಂತಿಸುವ ತುರ್ತನ್ನು, ಮಾನಸಿಕ ತೊಳಲಾಟಗಳನ್ನು ತಂದುಕೊಂಡು ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಹಲುಬುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರಗತಿ, ವಿಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆಗಳ ನಾಗಾಲೋಟ ಎಷ್ಟು ಕಾರಣವೆಂದು ದೂರುತ್ತೇವೆಯೋ ಅಷ್ಟೇ ಪೋಷಕರ ನಿರಾಸಕ್ತಿ, ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಬಂಧಿತ ವಾತಾವರಣ, ಇಂಥದ್ದೇ ಕಲಿಯ ಬೇಕೆಂಬ ಕುರುಡು ಪ್ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅರಳುವ ಕುಸುಮಗಳ ಆಸೆ-ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಮುರುಟಿಹೋಗುತ್ತವೆ.
     ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯದ ನೆನಪುಗಳನ್ನು, ನಲಿದಾಟಗಳನ್ನು, ಮನಸಿನ ತೊಳಲಾಟಗಳನ್ನು ಸರಳ ಪದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಎಳೆಯರಿಗಾಗಿಯೇ ಕಳೆದ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಹತ್ತಾರು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾ ಶ್ಲಾಘನೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದವರು ಶ್ರೀಮತಿ ಸುಶೀಲಾ ಸೋಮಶೇಖರ್ ರವರು.
     ಸುಶೀಲಾ ಸೋಮಶೇಖರ್‍ರವರೆಂದರೆ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಭಾಷಣಕಾರ್ತಿಯೆಂದೇ ಬಿಂಬಿತವಾದವರು. ಅಲ್ಲದೇ ಕವಯತ್ರಿಯಾಗಿಯೂ, ಲೇಖಕಿಯಾಗಿಯೂ, ಚಿಂತಕರಾಗಿಯೂ ಎಲ್ಲದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿ ಖ್ಯಾತಿವೆತ್ತವರು.
     ಇತ್ತೀಚಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಇವರ ‘ನಗುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು’ ಮಕ್ಕಳ ಕಾವ್ಯಗುಚ್ಚ 60 ಪದ್ಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ 104 ಪುಟಗಳ, ಸುಂದರ ಮುಖಪುಟವುಳ್ಳ 60 ರೂ ಮುಖ ಬೆಲೆ ಹೊಂದಿದ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಿರಂತರ ಪ್ರಕಾಶನವು ಹೊರತಂದಿದೆ.
    ಮಕ್ಕಳ ಭಾವಕ್ಕಿಳಿದು, ಮಿಂದೆದ್ದು ಅಲ್ಲಿನ ನಲಿದಾಟಗಳನ್ನು ಕಾವ್ಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮನಮೋಹಕವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಪ್ರ್ರಾಕೃತಿಕ ಸೌಂದರ್ಯಗಳಾದ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ, ತರು-ಲತೆ, ಆಗಸ, ನಕ್ಷತ್ರ, ಹಬ್ಬ, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಒಲವುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಾಳಕ್ಕಿಳಿದು ಸಂವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಗುಡು-ಗುಡು ಗುಡುಗನು ನೀನಿಳಿಸಿ
ಫಳ-ಫಳ ಮಿಂಚನು ನೀ ಕುಣಿಸಿ
ಕಾಮನ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ನೀನೆಳೆಸಿ
ಟಪ ಟಪ ಹನಿಗಳ ಭವಿಗಿಳಿಸಿ [ಮೋಡ]
     ಹೀಗೆ ಮಗು ಮೋಡದೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಈ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೊಗಸಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅನುಕರಣ ವ್ಯಯಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಪದ್ಯಕ್ಕೆ ಛಂದಸ್ಸಿನ ಶೋಭೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಾಸಯುಕ್ತ ಪದಗಳ ಬಳಕೆ ಪದ್ಯದ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧ್ದಿಸಿದೆ. ಗುಡು-ಗುಡು, ಫಳ-ಫಳ, ಟಪ-ಟಪ ಪ್ರಯೋಗ ಲಾಲಿತ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಿದೆ.

ಮೋಡವು ಕಟ್ಟತು ಆಗಸ ಬಿರಿಯಿತು
ಟಪ ಟಪಗುಡುತ ಹನಿಯು ಬಿದ್ದಿತು
ಮೂಡಿತು ಬಣ್ಣದ ಕಾಮನ ಬಿಲ್ಲು
ಜತೆಯಲೆ ಇಳಿದವು ಆವಿಯ ಕಲ್ಲು [ಆವಿಯ ಕಲ್ಲು]
     ಇಲ್ಲಿ ಕವಯತ್ರಿ ಬಿಸಿಲ್ಮಳೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಮೂಡುವ ಸುಂದರ ಕಾಮನ ಬಿಲ್ಲು, ಮಳೆ ಮೂಡಿ ಬರುವ ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಸೊಗಸಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಾಸವಿದ್ದರೆ ಕವಿತೆ ಪಾಯಸ, ಇಲ್ಲದಿರೆ ಪ್ರ್ರಾಯಾಸ ಎನ್ನುವಂತೆ ಇಲ್ಲಿ ಕವಿಯತ್ರಿ ಅಂತ್ಯ ಪ್ರಾಸಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟು ಕಾವ್ಯದ ಘನತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬಿರಿಯಿತು-ಬಿದ್ದಿತು, ಬಿಲ್ಲು-ಕಲ್ಲು ಇಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಪ್ರಾಸದಗಳಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಸಪದಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವುದರಿಂದ ಗೇಯತೆಯ ಸೌಂದರ್ಯದ ಒಲವು ಚೆಲ್ಲಿ ಸೊಸಿದೆ ಎನ್ನಬಹುದು.
ಮೋಡವೆ ಮೋಡವೆ ಬಣ್ಣವ ಬದಲಿಸು
ಚಂದದ ಬಿಳಿಯನು ಒಮ್ಮೆಗೆ ಕರಗಿಸು[ಮೋಡ ಮತ್ತು ಮಳೆ]
     ಕಪ್ಪು ರಂಗಿನ ದಟ್ಟವಾದ ಮೋಡ ಬಣ್ಣವ ಬದಲಿಸಿ ಅಂದ ಬಿಳಿಯಾಗುವಂತೆ ಕರೆ ಕೊಡುವ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ ಕರಗಿ ನೀರಾಗಿ ಭುಮಿಗಿಳಿದು ಬರುವಂತೆ ಮೋಡಕ್ಕೆ ಕೋರಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಕವಯತ್ರಿ ಛಂದಸ್ಸಿಗೂ ಗಮನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
     ಈ ಪದ್ಯದ ಮೊದಲೆರಡು ಪದಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದಾದರೆ ನಾಲ್ಕು ಮಾತ್ರೆಯ ನಾಲ್ಕು ಗಣಗಳು, ಆದಿ ಹಾಗೂ ಅಂತ್ಯ ಪ್ರಾಸ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಪರಿವರ್ಧಿನಿ ಷಟ್ಪದಿಯನ್ನು ನಿನಪಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ.
     ವ್ಯಾಕರಣ, ಛಂದಸ್ಸು, ಲಯ, ಗೇಯತೆಗಷ್ಟೇ ಮೀಸಲಾಗದೆ ಅದರಾಚೆಗೂ ಚಾಚಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೊಗಸಾಗಿ ಕಟ್ಟಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಅಮ್ಮನು ಮಾಡುವ ಕೆಲಸದ
ಜೊತೆಗೆ ನನ್ನನು ಕರೆಯುವಳು
ಪಾತ್ರೆ ಪಗಡ ತೊಳೆಯಲು ಅವಳು
ನನಗೇ ಹೇಳುವಳು [ಮಗಳ ನೋವು]
*
ಬ್ಯಾಟು ಬಾಲು ಹಿಡಿದ ತಮ್ಮನು
ಆಡಲು ಓಡುವನು
ಕಸವನು ಗುಡಿಸಿ ನೀರನು
ತರಲು ನನ್ನನೆ ದೂಡುವಳು [ಮಗಳ ನೋವು]
    ಇಲ್ಲಿ ಕವಯಿತ್ರಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮನೋಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗಂಡು-ಹೆಣ್ಣುಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಪೋಷಕರು ತೋರುವ ಅಂತರತೆಯನ್ನು, ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು, ಶೋಷಣೆಯನ್ನು ಬಾಲೆಯ ಮನೋಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ನಿಂತು ಅವಲೋಕಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ತಿಂಡಿಯ ಕೇಳದ ಮುದ್ದಿನ ಗೊಂಬೆ
ಹಠವನು ಹೂಡದ ಈ ಗೊಂಬೆ
ಡಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದರೂ ಅಳದ ಗೊಂಬೆ
ಬಿದ್ದರೂ ಒಡೆಯದ ಚಂದದ ಗೊಂಬೆ [ಬಣ್ಣದ ಗೊಂಬೆ]
      ಈ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಕವಯತ್ರಿ ಮಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೈತಿಕ ಬುದ್ದಿಯನ್ನು ತಿಳಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಮುಗ್ದತೆ, ಸಹನೆ, ಪ್ರೀತಿಯ ಚಲವು-ಒಲವುಗಳನ್ನು ಸೂಸಿದ್ದಾರೆ. ಬನ್ನಿರಿ ಕೊಳ್ಳಿರಿ ಬಣ್ಣದ ಗೊಂಬೆ, ಕೀಲಿ ಕೊಟ್ಟರೆ ಕುಣಿಯುವ ಗೊಂಬೆ, ಕಿಲ ಕಿಲ ಸದ್ದನು ಮಾಡುವ ಗೊಂಬೆ, ಕೊಳ್ಳಿರಿ ಕೊಳ್ಳಿರಿ ಚಂದದ ಗೊಂಬೆ ಎನ್ನುವ ಸಾಲುಗಳು ಪ್ರೌಢರನ್ನೂ ಬಾಲ್ಯಾವಸ್ಥೆಗೆ, ಜಾತ್ರೆಗಳ ಅನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಮೈಮರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಬಿಡುತ್ತವೆ.
ನನ್ನ ಚಿನ್ನ ಮನೆಗೆ ರನ್ನ
ತುಂಬಿ ನಿಂತೆ ಜಗದ ಕಣ್ಣ
ನಿನ್ನ ಕಣ್ಣ ನೋಟದಲ್ಲೆ
ತುಂಬಿ ಬಂದ ಒಲವಿನಲ್ಲೆ
ಬದುಕ ಗೆಲುವ ಕಂಡೆನು [ ಮುದ್ದು ಕಂದ]
       ಇಡೀ ಪದ್ಯ ತಾಯಿ ಮಗುವಿನ ಪ್ರೀತಿ ವಾತ್ಸಲ್ಯವನ್ನು ಚಿಮ್ಮಿಸುತ್ತಾ ಸಾಗುವ ಪರಿ ಅನನ್ಯ. ಮಗುವಿನ ಆ ಮುಗ್ದ ನಯನಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರೀತಿ ಕಾಣುವ ತಾಯಿ, ತಾಯಿ ಪ್ರೀತಿ ಮೂಸೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಮರೆವ ಕಂದ, ಅವರೀರ್ವರ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಗ್ಗ ನಿನಾದವನ್ನು ಕವಯತ್ರಿ ಸೊಗಸಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಹೃದಯಂಗಮ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಚಿಲುಮೆಯಾಗಿ ಪಲ್ಲವಿಸಿದೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗ
ಲಾರದು.
ಅ ಆ, ಇ ಈ ಕಲಿಯೋಣ
ಲೋಕದ ಜ್ಞಾನ ತಿಳಿಯೋಣ
ಉ ಊ, ಋ ಕಲಿಯೋಣ
ಉದ್ಧಾರದ ಹಾದಿಯ ಹಿಡಿಯೋಣ [ ಅಕ್ಷರದಾಟ]
           ‘ಅಕ್ಷರದಾಟ’ ಕವಿತೆಯು ಅಕ್ಷರ ಕಲಿಕಾ ಹಂತದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಷರ ಕಲಿಯುವುದರ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಜೀವನ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು, ನೈತಿಕ ಹೊಣೆಗಳನ್ನು, ಬದುಕಿನ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಯನ್ನು ಕವಯತ್ರಿ ಮನ ಮುಟ್ಟುವಂತೆ ಹೆಣೆದಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿನ 60 ಪದ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿವಿಧ ಪ್ರಸಂಗಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮಕ್ಕಳ ಹೃದಯ ಮಿಡಿತವರಿತ ಕವಯತ್ರಿ ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ ಕಾವ್ಯ ಗುಚ್ಛವನ್ನು ನಮಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಮುಳ್ಳಿನ ಮೇಲೆ ಹೆಜ್ಜೆಯನಿರಿಸಿ
ಟಿಕ್ ಟಿಕ್ ಎನುತ ಕಾಲವಸರಿಸಿ
ಒಂದೇ ಓಟದಿ ಓಡುವನು
ನಮ್ಮನು ಹಿಂದೆ ದೂಡುವನು [ ಗಡಿಯಾರ ]
    ಈ ಪದ್ಯ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಗಡಿಯಾರ, ಸಮಯವೆಂದು ಬಾಸವಾದರೂ, ಕಾಲದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಅಂದರೆ ಬದುಕಿನ ನಿರಂತರತೆಯ ಸತ್ಯ ಗೋಚರಿಸದೇ ಇರದು. ಜೀವನವೆಂದ ಮೇಲೆ ಕಷ್ಟ-ಕಾರ್ಪಣ್ಯಗಳ ಮುಳ್ಳಿನ ಬೇಲಿ ಇರುವುದು ಸಹಜ. ಅವುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಮೀರಿ ಸಾಗಬೇಕು, ಈಸಬೇಕು, ಜಯಿಸಬೇಕು. ಆದರೂ ಕಾಲ ನಮ್ಮನ್ನು ತುಳಿದು ಮುಂದೆ ಸಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಆಂತರಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕವಯತ್ರಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಅವರು ಕೊನೆಯ ಚರಣದಲ್ಲಿ ಯಾರೇ ಕರೆದರೂ ಕೇಳದ ಇವನ, ಯಾರೇ ನಿಂತರೂ ನಿಲ್ಲದ ಇವನ ಓಟದ ಆಟಕೆ ಸಮನಾರು ? ಇವನನು ನಿಲ್ಲಿಸೋ ದೊರೆ ಯಾರು ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಕಾಲನ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
...ಅಮ್ಮಾ ಅಮ್ಮಾ ಹೇಳಮ್ಮಾ
ವೈದ್ಯರ ಕಾಣುವೆ ಏಕಮ್ಮಾ
ಹೆಣ್ಣೋ ಗಂಡೋ ಎಂಬುದ
ತಿಳಿಯುವ ಕುತೂಹಲ ನಿನಗೆ ಬೇಡಮ್ಮಾ...[ಭ್ರೂಣದ ಕೂಗು]
     ಎಳೆಯರಧ್ವನಿ ಮಿಡಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಕವಯತ್ರಿ ಈ ಸಂಕಲನದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನಿಷ್ಟಗಳ ವಿರುದ್ದ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ದಂಪತಿಗಳೂ ಮಗು ಭ್ರೂಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಹೇಣ್ಣೋ ಗಂಡೋ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಹೆಣ್ಣಿದ್ದರೆ ಕರುಳ ಕತ್ತರಿಸಿ ಹಾಕುವ ನೀಚತನಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗುವುದನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಅದೆ ಹೆಣ್ಣು ಭ್ರೂಣದ ಅಂತರಾಳದ ತುಮುಲ, ದಾವಂತಗಳಿಗೆ ಕವಯತ್ರಿಯಿಲ್ಲಿ ಜೀವ ತುಂಬಿದ್ದಾರೆ. ಅದು ತಾಯಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಸನ್ನಿವೇಶ ಕರುಳು ಹಿಂಡುವಂಥದ್ದು. ನನ್ನನ್ನೂ ಹೊರ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಬರಲು  ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡಿ, ನಿನ್ನಂತೆ ನಾನೂ ಒಂದು ಜೀವ. ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿದು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಅಡಿಗೆ ಮನೆಗೆ ದೂಡದಿರಮ್ಮಾ, ಜಗಲಿಯ ಬೆಳಕನು ನೀಡಮ್ಮಾ, ಎಲ್ಲರ ಕೂಡ ನಾನೂ ಬೆರೆಯುವೆ, ನನ್ನಯ ಹೆಜ್ಜೆಯ ಜಗದಲಿ ಉಳಿಸುವೆ ಎಂಬ ಆಶ್ವಾಸನೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಆ ಭ್ರೂಣ ತನ್ನ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಹಂಬಲವನ್ನು ಕವಯತ್ರಿ ಸೊಗಸಾಗಿ, ಮನ ಮಿಡಿಯುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಹಾಗೆಯೇ ಹಲವಾರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆ-ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕುಡಿತವೂ ಒಂದು.
ಅಪ್ಪ ಏಕೆ ಕುಡಿದು ಬರುವೆ
ನಮ್ಮನ್ನೇಕೆ ಹಾಗೆ ಬಡಿವೆ
ಅಮ್ಮನನ್ನು ಒದ್ದು ಬಿಡುವೆ
ಮನೆ-ಮಗಳನು ಅಳಿಸಿ ಬಿಡುವೆ...[ಅಪ್ಪ ಅಪ್ಪ ಕೇಳಪ್ಪ]
      ಕುಡಿತದಿಂದ ಒಂದು ಕುಟುಂಬ, ಮನೆ, ಮನೆಯೊಳಗಿನ ಮನಸ್ಸುಗಳಿಗಾಗುವ ನೋವು, ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಎಂಥವು ಎಂಬುದನ್ನು ಮಗುವಿನ ಮೂಲಕ ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುವ ರೀತಿ ಸೊಗಸಾಗಿದೆ. ಓದು ಬರಹಕ್ಕೆಂದು ನೀನು ನಮಗೆ ಹಣವ ನೀಡಲಿಲ್ಲ, ಅಮ್ಮ ಕೂಲಿಗೈದ ಹಣವ ನೀನು ನಮಗೆ ಬಿಡಲೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ನೈತಿಕವಾಗಿ ಬುದ್ಧಿ ಹೇಳುತ್ತಾ.. ಕುಡುಕ ಅಪ್ಪನೆಂದು ನಿನ್ನ ಗೆಳಯರೆಲ್ಲಾ ಜರಿಯುವಾಗ, ನನ್ನ ನೋವ ದೇವನೆ ಬಲ್ಲ ನಿನಗಿದೇಕೆ ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ ? ಎಂದು ತನ್ನ ಸಹಪಾಠಿಗಳಿಂದ ಆಗುವ ಅವಮಾನವನ್ನು ನಿವೇದಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಓದುಗರ ಮನವನ್ನು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಕಲಕುವುದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮಾತಿಲ್ಲ.
     ಒಟ್ಟಾರೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಇವರ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಗಳು, ಪ್ರೀತಿ-ವಾತ್ಸಲ್ಯಗಳು, ನ್ಯಾಯ-ಧರ್ಮಗಳು, ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರೀತಿ, ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಗಳ ಕಾಳಜಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನಿಷ್ಟಗಳ ವಿಡಂಬನೆ, ಕಾಳಜಿ, ಸೂರ್ಯ-ಚಂದ್ರ, ನಕ್ಷತ್ರ, ಮೋಡ-ಮಳೆಗಳ ಸೊಬಗು, ಸೌಂದರ್ಯ, ಭಿನ್ನಾಣಗಳು ಆವಿರ್ಭವಿಸಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನವೀಯ ಸೆಲೆಗಳಿವೆ.
      ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೊಳವಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಮಗುವಿನ ಒಳ ತುಮುಲಗಳಿವೆ. ಇಂತಹ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೃತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದ ಸಹೋದರಿ ಸುಶೀಲಾಸೋಮಶೇಖರ್‍ರವರು ನಿಜಕ್ಕೂ ಅಭಿನಂದಾರ್ಹರು. ಇವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಭೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಲಿ ಎಂದು ಆಶಿಸುವೆ.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್, ಆಲೂರು

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿನಗರ

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ-9483470794, 9739878197 

ಭಾರತದ ಪ್ರಥಮ ‘ನೊಬೆಲ್’ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸರ್.ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ - ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್. ಉಪ್ಪಾರ್

     ಆಧುನಿಕವಾಗಿ ಭಾರತ ವಿಶ್ವಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಲು ಕಾರಣವಾದದ್ದು ‘ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ’. ಇದು ಜಾಗತಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಮೈಲುಗಲ್ಲಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಕಾರಣ ಭಾರತದ ಹೆಸರಾಂತ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ ಸರ್.ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್’ ರವರು. ‘ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ ಇದು ಅವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು.
    ಇವರು 1888 ನವಂಬರ್ 07 ರಂದು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ‘ತಿರುಚಿನಾಪಳ್ಳಿ' ಸಮೀಪದ ‘ತಿರುವನೈಕಾವಲ್' ಎಂಬ ಊರಿನ ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಾರ್ವತಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ ದಂಪತಿಗಳ ಪುಣ್ಯ ಗರ್ಭಾಂಬುದಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ರವರು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರದು ಅವಿಭಕ್ತ ಕುಟುಂಬವಾದ್ದರಿಂದ ಜೀವನ ಅಷ್ಟೊಂದು ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ‘ರಾಮನ್' ಅವರ ತುಡಿತ, ಮನೋಕಾಂಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತಹ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು
    ಪೂರೈಸುವ ಶಕ್ತಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕಿರಲಿಲ್ಲ, ಚಿಕ್ಕವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಜ್ಞಾನದಾಹಿಯಾಗಿದ್ದ ‘ರಾಮನ್' ಬಡತನದಲ್ಲಿಯೇ ಶ್ರಮವಹಿಸಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. ತಮ್ಮ 12ನೆಯ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ‘ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯೂಲೇಶನ್' ಮುಗಿಸಿದರು. ಇವರ ಆಸಕ್ತಿ ಕಂಡ ತಂದೆ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ರವರು ಮದ್ರಾಸಿನ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎಸ್ಸಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು. ತಂದೆಯ ಆಶೋತ್ತರಗಳಂತೆ ‘ರಾಮನ್' 1904 ಬಿ.ಎಸ್ಸಿ, 1907 ರಲ್ಲಿ ಎಂ. ಎಸ್ಸಿ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು. ಇವರಿಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅದರಲ್ಲೂ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಆಸಕ್ತಿ. ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪೂರೈಸಿದ ನಂತರವೂ ಅವರ ಮನಸ್ಸು ನವ-ನವೀನ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳತ್ತ ತುಡಿಯುತ್ತಲಿತ್ತು. ಯಾವುದೋ ಹೊಸತನಕ್ಕೆ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
   1907 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ‘ಭಾರತೀಯ ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆ' ಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ 'ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಜನರಲ್' ಆಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಆದರೂ ಇವರ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನದ ಕಡೆಗೆ ತುಡಿಯುತ್ತಲಿತ್ತು. ಇವರಿಗೆ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಲು ಸಮಯವಕಾಶದ ತೊಂದರೆಯೂ ಆಯಿತು. ವೃತ್ತಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳೆರಡೂ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕೆಲಕಾಲ ಮೌನ ತಾಳಿದ ‘ರಾಮನ್' ಅವರು 1917 ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಚಾರ್ಯರಾದರು. ಇದುವೇ ಅವರ ಬದುಕಿನ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಬದಲಿಸಿದ ಕಾಲ ಘಟ್ಟವೆನ್ನಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಅವರ ವೃತ್ತಿ, ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳೆರಡೂ ಸಂಗಮವಾದವು. ಮುಂದೆ 1924 ರಲ್ಲಿ ‘ಲಂಡನ್ನಿನ ಫೆಲೋ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿಗೆ ರಾಮನ್ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಈ ಅವಕಾಶ ಅವರ ಆವಿಷ್ಕಾರದ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲನ್ನು ತೆರೆಯಿತು.
      ಸತತ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳು ಸಂಶೋಧನೆಯ ಆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿದ ರಾಮನ್‍ರಿಗೆ ಕಾಡಿದ್ದು ‘ಆಕಾಶದ ನೀಲಿಬಣ್ಣ ಅವರನ್ನು ಸ್ಥಬ್ದರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು, ಅದು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ! ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲೆ ವಿದೇಶ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಕಂಡ ಕಡಲಿನ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಕಾರಣವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡಿದರು. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ, ಹಾಗೆಯೇ ಬಗೆಬಗೆಯ ಹೂಗಳ ಬಣ್ಣಗಳಿಂದಲೂ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಚಕಿತರಾದ ಅವರು ಈ ವಿಸ್ಮಯವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲು ಪಣತೊಟ್ಟರು.
      ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಅಧ್ಯಯನದಾಳಕ್ಕಿಳಿದ ರಾಮನ್ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಭಾಗಶಃ ಚದುರುವಿಕೆಯಿಂದ ಅದರ ಎಲ್ಲಾ ಬಣ್ಣಗಳು ಚದುರುವವು. ಹೆಚ್ಚು ಚದುರದ ಕೆಂಪು ಬೆಳಕು ದಿಗಂತದ ಸಮೀಪ ಸೂರ್ಯ ಕಾಣುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವುದು, ಉಳಿದದ್ದು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನೀಡುವುದು. ಬೆಳಕು ಚದುರುವಾಗ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವೀಕಾರ ಅಥವಾ ದಾನ ಬೆಳಕಿನ ತರಂಗಾಂತರವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಲಕ್ಷದಲ್ಲೊಂದು ಮಾತ್ರ. ಎಂದರೆ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಬೆಳಕಿನ ಕಣಗಳು ಚದುರಿದಾಗ ಒಂದು ಮಾತ್ರ ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವುವುದು, ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿತು.
     1928 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 28 ರಂದು ಈ ಸಂಶೊಧನೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ‘ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್' ಎಂಬ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಸ್ವತಃ ರಾಮನ್ ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸಿದರು. ನಂತರ ಮಾರ್ಚ್ 16 ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿದರು.
     ‘ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ನೀರಿನ ಕಣ ಕಣದಲ್ಲೂ ಹರಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಸಮುದ್ರವು ನೀಲಿಯಾಗಿ ಕಾಣುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ' ಎಂದು ಧೃಡಪಡಿಸಿದರು. ರಾಮನ್ ಅವರ ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಫೆಬ್ರವರಿ 28 ನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಇಂದಿಗೂ ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಅಪರೂಪದ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಗಮನಿಸಿದ ವಿಶ್ವ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ 1930 ರಲ್ಲಿ ರಾಮನ್‍ರ ‘ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್' ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ನೊಬೆಲ್  ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಿಸಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ರಾಮನ್ ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾದರು.
     ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ರಾಮನ್ ಅದೇ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತು ತನ್ನೆಡೆಗೆ ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಅತ್ಯದ್ಬುತ ಸಾಧನೆ.
    1934 ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‍ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಭಾರತೀಯರಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮನೋಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ದಿಪಡಿಸಲು ಬಹಳ ಶ್ರಮವಹಿಸಿದರು. ತದನಂತರ 1943 ರಲ್ಲಿ ‘ರಾಮನ್' ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ'ವನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿಯೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.
     ಬಾಲ್ಯ ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ, ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು ಆವಿಷ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಭಾವಿ ಸಂಶೋಧಕರಿಗಾಗಿಯೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ಅನೇಕ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ ಅವರ ಇನ್ನೊಂದು ಅಭೂತ ಪೂರ್ವ ಕೊಡುಗೆ ಎಂದರೆ ‘ಸ್ಟ್ರೊಕ್ಟ್ರೋಸ್ಕೊಪಿ'.
ಇವರ ಅವಿಸ್ಮರಣಿಯ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹಲವಾರು ಗೌರವ ಪುಸ್ಕಾರಗಳು ದೊರೆತಿವೆ.
1. 1924 ರಲ್ಲಿ ಫೆಲೋ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ
2. 1929 ರಲ್ಲಿ ‘ನೈಟ್ ಹುಡ್' ಪ್ರಶಸ್ತಿ
3. 1930 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಟಿತ ‘ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ'
4. 1935 ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಿಂ 'ರಾಜ ಸಭಾ ಭೂಷಣ ಗೌರವ'
5. 1954 ರಲ್ಲಿ ‘ಭಾರತ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ' ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳು.
ಭಾರತೀಯಕ್ಕಷ್ಟೇ ಮೀಸಲಾಗದೆ ಜಾಗತಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಧೃವತಾರೆಯಾಗಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಿದ ಡಾ|| ಸರ್.ಸಿ.ವಿ ರಾಮನ್‍ರ ಕೊಡುಗೆ ಅಪಾರ, ಅನನ್ಯ. ಅವರ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಸಾವಿರಾರು ಯುವ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ದೀಪಗಳಾಗಿವೆ. ಇಂತಹ ಒಂದು ಅಮೂಲ್ಯ ರತ್ನ 1970 ನವೆಂಬರ್ 20 ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲವಾಯಿತು.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್. ಉಪ್ಪಾರ್, 

ಭಾಷಾ ಶಿಕ್ಷಕರು

ಸರಕಾರಿ ಹಿರಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆ, ತಾಳೂರು

ಆಲೂರು ತಾ||, ಹಾಸನ ಜಿ||

ಮೊ-9483470794

ಹಾಸನ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಐತಿಹ್ಯಗಳ ಹೊಳವು ‘ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ’- ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್. ಉಪ್ಪಾರ್

  ಭಾರತೀಯ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಿ.ಶ.1756 ರಿಂದ 1946 ರ ವರೆಗಿನ ಎರಡು ಶತಮಾನಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಬ್ರಿಟೀಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿಯ ಕಾಲವೆಂದು ಗುರ್ತಿಸುತ್ತೇವೆ. ಬ್ರಿಟೀಷರು ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಕೇವಲ ರಾಜಕೀಯ ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ ! ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ದಾಳಿಯನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಭಾರತೀಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚೆನೆಯ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲೇ ಪಲ್ಲಟವುಂಟಾಯಿತು.
   ಕಳೆದ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಕøತಿ ವಸ್ತು, ಆಕೃತಿ, ಆಲೋಚನಾ ಕ್ರಮ ಎಲ್ಲದರಲ್ಲಿಯೂ ಹೊಸತನ ಪಡೆಯಲು ಹವಣಿಸುತಿತ್ತು. ನವೋದಯದ ಈ ಸಂದರ್ಭ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲೂ ಹೊಸತನ ತಂದಿತು. ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಉಂಟಾಗಿದ್ದ ಪಲ್ಲಟಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡ ಮನಸ್ಸೂ ತನ್ನನ್ನು ತೆರೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು.
    ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ನಾಟಕ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕದ ಮೂಲಕ ಕೈಲಾಸಂ, ಶ್ರೀರಂಗರು ಒಂದು ಮಾದರಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರೆ, ಮಹಾಕವಿ ಕುವೆಂಪು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಮಾದರಿಯನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ನೀಡಿದರೆಂದು ಖ್ಯಾತ ವಿಮರ್ಶಕರಾದ ನರಹಳ್ಳಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
    ನಮ್ಮ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗೊರೂರು, ಬೇಲೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ಅನಕೃ, ಮಳಲಿ ವಸಂತಕುಮಾರ್ ಮುಂತಾದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದ, ಎತ್ತರದ ಅನೇಕ ಸೃಜನಶೀಲ ಪ್ರತಿಭೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಕಾಣಬಹುದಾದರೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಈ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಗೊರೂರು ಅನಂತರಾಜುರವರು ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವವೆನಿಸಿದ್ದಾರೆ.
   ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ವೀರಪ್ಪನ್ ಭೂತ, ನಾರಿ ಹೆಜ್ಜೆ ನರಿ ಕಣ್ಣು ಮುಂತಾದ ನಾಟಕಗಳು ಹಲವಾರು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಅನಂತರಾಜುರವರಿಗೆ ಯಶಸ್ವೀ ತಂದು ಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಇವಲ್ಲದೇ ಇವರು ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಯಾರೇ, ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೀಡಲಿ ಅದನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಂಗಪ್ರಯೋಗಗಳು, ಕಲಾವಿದರನ್ನು, ಪಾತ್ರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡುತ್ತಿರುವುದು ಸ್ತುತ್ತ್ಯಾರ್ಹವಾದುದು.
   ಅಂತೆಯೇ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಇವರ ‘ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ’ ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗುರುಗಳೇ ಇದನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿ ಎಂದು ಕೈಗಿತ್ತರು. ತತ್ಪರಿಣಾಮವಾಗಿಯೇ ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ.
   178 ಪುಟಗಳ, 108 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಮುಖ ಬೆಲೆಯ ಈ ಕೃತಿಯು ಲೇಖಕರ ಸ್ವಂತ ಪ್ರಕಾಶನದಿಂದ ಪ್ರಕಟಿತಗೊಂಡ ಈ ಕೃತಿಗೆ ಚಂದ್ರು ಕಾಳೇನಹಳ್ಳಿಯವರ ಮುನ್ನುಡಿ, ಎಚ್,ಎಸ್.ಗೋವಿಂದೇಗೌಡÀರ ಬೆನ್ನುಡಿಗಳು ಕಳೆಕಟ್ಟಿದ್ದರೆ, ತಿ.ರಾಮಕೃಷ್ಣಯ್ಯನವರು ಬರೆದ ಅನಂತರಾಜು ಕುರಿತ ಪರಿಚಯಾತ್ಮಕ ಲೇಖನ ಸೊಗಸಾಗಿದೆ.
   76 ನಾಟಕಗಳು, 10 ಕಿರು ನಾಟಕಗಳು, 05 ಮಕ್ಕಳ ನಾಟಕಗಳು, 03 ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಜಾಗೃತಿ ನಾಟಕಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ 56 ನಾಟಕಕಾರರ ಸುಮಾರು 94 ನಾಟಕಗಳ ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ ಕುರಿತ ಒಟ್ಟು 49 ಲೇಖನಗಳು ಈ ‘ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ’ ದಲ್ಲಿ ಆವಿರ್ಭವಿಸಿವೆ.
   ಇಲ್ಲಿ ಮೌಡ್ಯ, ಜಾಗೃತಿ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಇತಿಹಾಸ, ಪುರಾಣ, ವಾಸ್ತÀವ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮುಂತಾದ ವಿಷಯಗಳ ಹೊತ್ತ ನಾಟಕಗಳ ಕಿರು ಪರಿಚಯಗಳನ್ನು ಗೆಳೆಯ ಅನಂತರಾಜುರವರು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
   ಡಾ|| ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡರ ‘ಹಯವದನ’, ‘ತಲೆದಂಡ’, ‘ಅಂಜುಮಲ್ಲಿಗೆ’, ‘ಯತಾತಿ’; ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರರ ‘ಮನೆ’; ಪಿ.ಲಂಕೇಶರ ‘ತೆರೆಗಳು’, ‘ಸಂಕ್ರಾಂತಿ’; ಕುವೆಂಪುರವರ ‘ಸ್ಮಶಾನ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ’, ‘ಜಲಗಾರ’, ‘ರಕ್ತಾಕ್ಷಿ’, ‘ಬಿರುಗಾಳಿ’; ಪರ್ವತವಾಣಿಯವರ ‘ಉಂಡಾಡಿ ಗುಂಡ’ ಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಡಾ || ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಕಂಬಾರ, ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಾರಂತ, ಭಾಸ, ಕಣಗಾಲ್ ಪ್ರಭಾಕರ ಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಪೂಚಂತೆ, ಚಂಪಾ, ರಾಜಪ್ಪ ದಳವಾಯಿ, ಎಚ್.ಎಸ್.ಶಿವಪ್ರಕಾಶ್, ಜಯಂತ್ ಕಾಯ್ಕಿಣಿ ಹಾಗೆಯೇ ಇತ್ತೀಚಿನ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಾಟಕಕಾರರಾದ ಎಚ್.ಬಿ.ರಮೇಶ್, ಬೇಲೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ನಂಜುಂಡಮೈಮ್, ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಪಡೆಸೂರು, ಎಚ್.ಎಸ್.ಪ್ರಭಾಕರ, ನಾಗರಾಜ್ ಕೋಟೆ, ಗೊರೂರು ಅನಂತರಾಜು ಹೀಗೆ ಐವತ್ತಾರು ನಾಟಕಕಾರರ ನಾಟಕಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅನಾವರಣಗೊಂಡಿವೆ.
   ಇಲ್ಲಿ ನಾಟಕ, ನಾಟಕಕಾರರ ಜೊತೆಗೆ ಅದಕ್ಕೆ ಜೀವ ನೀಡಿದ ನಿರ್ದೇಶಕ ಹಾಗೂ ಪಾತ್ರದಾರಿಗಳ ಮೇಲೂ ಅನಂತರಾಜು ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡ ದಿನಾಂಕ, ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಜೀವಂತಿಕೆ ತುಂಬಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ.
   ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೇ ರಂಗಪ್ರಯೋಗ ನಡೆದರೂ ಅಲ್ಲಿ ಅನಂತರಾಜುರವರು ಇರುತ್ತಾರೆ. ನಾಟಕ ನೋಡಿ ಖುಷಿ ಪಟ್ಟರಷ್ಟೇ ಸಾಲದು ಅದನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಾಗಬೇಕು. ಅಂತಹ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕಾಯ, ವಾಚಾ, ಮನಸಾ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಸ್ನೇಹಿತರಾದ ಅನಂತರಾಜುರವರು ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಸನದ ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಸೊಬಗನ್ನು ಬಣ್ಣಿಸಿ ದಾಖಲೀಕರಣ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ ಕಲಾವಿದರು ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೇ ತರಬೇತಿ, ಅಭ್ಯಾಸ ಪಡೆದು ರಂಗಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡಿ ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿಯೇ ಮರೆತುಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಆ ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ ಮುಗಿಯಿತು. ಆದರೆ ಇಂತಹ ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಕೂಲಂಕುಷವಾಗಿ ವಿಮರ್ಶಿಸಿ ದಾಖಲಿಕರಿಸಿ, ಕೃತಿರೂಪದಲ್ಲಿ ತರುವುದರ ಮೂಲಕ ರಂಗಕಲೆ, ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಜೀವಂತವಾಗಿಡುವ ಸುಕಾರ್ಯವನ್ನು ‘ರಂಗ ಪ್ರಯೋಗ’ ಎಂಬ ಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ ಅನಂತರಾಜುರವರು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಲಾರದು.
   ಪ್ರೌಢ ಹಾಗೂ ಕಿರು ನಾಟಕಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗದೆ ಮೂರ್ತಿ ದೇರಾಜೆಯವರ ‘ಬಾರಯ್ಯ ಬೆಳದಿಂಗಳೆ’; ವಾಸುದೇವ ಗಂಗೇರ ಅವರ ‘ಪಂಜರ’; ಕೃಷ್ಣಪ್ರಸಾದ್ ಅವರ ‘ಪಂಡಿತ ಕಳ್ಳರು ಮತ್ತು ಜನಪದಜೋಗಿ’ ಮುಂತಾದ ಮಕ್ಕಳ ನಾಟಕಗಳು ಚಿಣ್ಣರ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ದಾವಿಸಿದ ಅನಂತರಾಜುರವರು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿನಯಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿತವಾಗಿ ವಿಮರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ.
    ‘ಬಾರಯ್ಯ ಬೆಳದಿಂಗಳೇ’ ಕುರಿತು ಲೇಖಕರಿಲ್ಲಿ ಅವರೇ ಹೇಳುವಂತೆ- “ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಕಥೆ ಹೇಳುವ ಅಜ್ಜ ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಕಥೆ ಪಂಚತಂತ್ರದ್ದು. ರೈತನ ಬಲೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕಿಯ ಕಥೆ ಇಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯೇ ಆದ ಧ್ವನಿ ಮೂಡಿಸಿತು. ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ದ್ವೇಷವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವ ಕಾಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಚಿಣ್ಣರ ಮೇಳದ ಅತಿ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳ ತಂಡದ ಈ ನಾಟಕದ ಮಾತುಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಎಲ್ಲ ಆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳ ತುಂಟಾಟ, ಮುಗ್ದತೆ, ಬೆರಗುಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿದವು.”
    ಇವುಗಳಲ್ಲದೆಯೇ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜನಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಬೀದಿ ನಾಟಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಈ ಕೃತಿಯು ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಲೋಕದ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಹಿಡಿದ ಕನ್ನಡಿಯಂತೆ ಮೂಡಿ ಬಂದಿದೆ. ಇವರಿಂದ ಇನ್ನೂ ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು ಜರುಗಲಿ ಎಂದು ಆಶಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್. ಉಪ್ಪಾರ್, ಆಲೂರು

ಪೂಜನ್ ನಿಲಯ

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿ ನಗರ,

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ=-9483470794, 9739878197

ವಿಶಿಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಬಹುಮುಖ ಪ್ರತಿಭೆ-ಪ್ರೊ.ಎಸ್.ಕೆ. ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್- ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್,

   ಕಲಾ ತಜ್ಞರು, ಲೇಖಕರು, ವಿಮರ್ಶಕರು, ಸಂಗೀತಜ್ಞರು, ಮೀಮಾಂಸಕರು, ದಾರ್ಶನಿಕರು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಹುಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದ, ಅಪರೂಪಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪರೂಪ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರೊ.ಎಸ್.ಕೆ. ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್.
    ಇವರು ಕ್ರಿ.ಶ. 1928 ಫೆಬ್ರವರಿ 09 ರಂದು ಹಾಸನದ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣರಾವ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮತಿ ಕಮಲಾಬಾಯಿಯವರ ಪುಣ್ಯ ಗರ್ಭಾಂಬುಧಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಹಾಸನದಲ್ಲಾದರೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಾದರೆ, ಪ್ರೌಡಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ನಂಜನಗೂಡಿನಲ್ಲಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಲೋಚನಾ ಶಕ್ತಿ, ತಾರ್ಕಿಕ ಚಿಂತನೆ, ಜ್ಞಾನದ ಹಂಬಲ ಇವರನ್ನು ಬಹು ಎತ್ತರದ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿತೆನ್ನಬಹುದು. ವೈದಿಕ ಮೂಲದವರಾದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಕೃಷ್ಣರಾವ್‍ರಿಂದಲೇ ಸಂಸ್ಕøತ ಕಲಿತರು. ಮೈಸೂರಿನ ಯವರಾಜ ಕಾಲೇಜು ಹಾಗೂ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿಪೂರ್ವ ಹಾಗೂ ಪದವಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪೂರೈಸಿದ ಇವರು ಮೈಸೂರು ವಿ.ವಿ ಯಲ್ಲಿ 1947 ರಲ್ಲಿ ಮನಃಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
    ಕನ್ನಡ, ಸಂಸ್ಕøತ, ಪಾಳಿ, ತೆಲಗು,ತಮಿಳು, ಬಂಗಾಳಿ, ಪ್ರಾಕೃತ, ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರೆಂಚ್, ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಹೀಗೆ ಹತ್ತಾರು ಭಾಷಾ ಪ್ರೌಢಿಮೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಜ್ಞಾನ ಖಣಜವಾಗಿದ್ದರು.
     ಕ್ರಿ.ಶ 1949 ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ 1954 ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ (ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿನ ನಿಮ್ಹಾನ್ಸ್) ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕಾಲಜಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಕೆಲ ಕಾಲ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಈ ಹುದ್ದೆಗೆ ರಾಜಿನಾಮೆ ನೀಡಿ 1965 ರಲ್ಲಿ  ಆರ್.ವಿ ಟೀಚರ್ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‍ಸ್ಟಿಟೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮನಃಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಬೋಧಕರಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು ಆಫ್ ಓರಿಯಂಟಲ್ ಸ್ಟಡೀಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಹಾಗೂ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿಯೂ  ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.
    ಇವರ ಅಗಾಧ ಜ್ಞಾನ ಭಂಡಾರಕ್ಕೆ ಆಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕೈ ಬೀಸಿ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರೂ ಇವರು ಮಾತ್ರ ತಮ್ಮ ಬದ್ದತೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟವರಲ್ಲ, ಹಣ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನ ಹಿಂದೆ ಹೋಗದೆ ಉತ್ತಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯದತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿದರು.
ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರ
   ಬಹುಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಹಲವಾರು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ತಮ್ಮ ಪ್ರಬುದ್ಧವಾದ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು   ಕೃತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಓದುಗರಿಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
   ‘ಪೌರವ ದಿಗ್ವಿಜಯಂ’ ಎಂಬುದು ಇವರ ಸಂಸ್ಕøತ ನಾಟಕ. ಇದು ಗ್ರೀಕ್‍ವೀರ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಹಾಗೂ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯ ವೀರ ಪೌರವನ ಕುರಿತಾದ ಕಥೆಯನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ. ‘ಸುಮಂಗಲ ಗಾಥಾ’ ಹಾಗೂ ‘ವಿಸುದ್ಧ ಮಗ್ಗ ವಿಭಾವನೀ’ ಇವೆರಡೂ ಗ್ರಂಥಗಳು ಪಾಳಿ ಭಾಷೆಯ ಠೀಕಾ ಗ್ರಂಥÀಗಳಾಗಿವೆ.
    ರಾಮಚಂದ್ರ ರಾಯರು ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿರದೆ ಸಣ್ಣಕಥೆ, ಕಾದಂಬರಿ, ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ, ಮನಃಶಾಸ್ತ್ರ, ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರ, ದೇವಾಲಯಗಳ ಇತಿಹಾಸ, ಲಲಿತ ಕಲೆ, ವೇದಾಂತ ಆಗಮ ಕೋಶಗಳು, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ, ವೇದಾಂಗಳು, ಆಯುರ್ವೇದ, ತತ್ತ್ವ ಮೀಮಾಂಸೆ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲಹರಿ ಹರಿಸಿದವರು.
‘ತ್ಯಾಗರಾಜರು’, ‘ಕನಕದಾಸರು’, ‘ಪುರಂದರ ದಾಸರು’ ಮುಂತಾದ ಹನ್ನೆರಡು ಮಕ್ಕಳ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆಂಗ್ಲ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿದ್ದ ಇವರು ಕೆ. ವೆಂಕಟಪ್ಪನವರನ್ನು ಕುರಿತಾದ ‘ಣhe mಚಿಟಿ ಚಿಟಿಜ his ಚಿಡಿಣ’,  ‘ರಿeಟಿ ಚಿಟಿಜ ಜhಥಿಚಿಟಿಚಿ’ ಸೇರಿದಂತೆ 77 ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಆಂಗ್ಲಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಯೇ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.
     ತಿರುಪತಿ ತಿಮ್ಮಪ್ಪನನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ‘ತಿರುಪತಿ ತಿಮ್ಮಪ್ಪ’ ಹಾಗೂ ‘he hiಟಟ shಡಿiಟಿe oಜಿ veಟಿgಚಿಜum’ ಕನ್ನಡ ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‍ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಭಾರತೀ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಬದುಕಿನ ಕುರಿತಾಗಿ ‘ಶಾರದ ಪೀಠದ ಮಾಣಿಕ್ಯ’, ತಂದೆ ಕೃಷ್ಣರಾವ್ ರಿಂದ ವೈದ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ ಕುರಿತು ರಚಿಸಿದ ಆಯುರ್ವೇದ ಕೃತಿ ‘ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ನಾಡಿ ವಿಜ್ಞಾನ’, ಭಗವದ್ಗೀತೆಯನ್ನು ಕುರಿತಾದ ‘ಗೀತೆಗೊಂದು ಕೈಪಿಡಿ’. ಮನಶಾಸ್ತ್ರದ ಕುರಿತಾದ ‘ನಗೆಯ ನೆಲೆ’, ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಕುರಿತಾದ ‘ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ’ ಇವರ ಸಂಗೀತ ಗುರುಗಳಾದ ಅನಂತ ಕೃಷ್ಣ  ಕುರಿತಾದ ‘ಪುರುಷ ಸರಸ್ವತಿ’, ಸುಧಾ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ‘ದಾಸಯ್ಯ’ ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಬರೆದ ಲೇಖನಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ‘ವಿಚಾರ ಲಹರಿ’ ಕೃತಿ, ಪ್ರಜಾವಣಿ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ಬರೆದ ಅಂಕಣ ಸಂಗ್ರಹ ‘ಹಣ ಪ್ರಪಂಚ’, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಸಂಗೀತ ಕರ್ಮಿಗಳ ಪರಿಚಯ ಕುರಿತು ಬರೆದ ‘ಹಿರಿಯ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು’, ಪುರಂದರ ದಾಸರ ಐದನೆಯ ಶತಮಾನೋತ್ಸವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕ್ನನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕøತಿ ಇಲಾಖೆಗಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಿಕೊಟ್ಟ ‘ಪುರಂದರ ಸಾಹಿತ್ಯದರ್ಶನ’ ನಾಲ್ಕು ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವುದು ಇವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಘನತೆಗೆ ಹಿಡಿದ ಕನ್ನಡಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಲಾರದು.
   ಕನ್ನಡ, ಆಂಗ್ಲ, ಗ್ರೀಕ್, ಸಂಸ್ಕøತ ಇತರೆ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವರು ಸುಮಾರು 170 ಕೃತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕಕ್ಕೆ  ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಕಡೆ ವೈ.ಎನ್. ಗಂಡೂರಾವ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವಂತೆ-‘ಪ್ರೊ. ಎಸ್.ಕೆ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ನಂಜನಗೂಡಿನ ಕನ್ನಂಬಾಡಿ ಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳಿಂದ ಸಂಸ್ಕøತ ಕಾವ್ಯ ನಾಟಕಗಳು, ಉತ್ತರಾಧಿಮಠದ ದಿವಾನರಾಗಿದ್ದ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿ ಯಜ್ಞ, ವಿಠಲಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ತರ್ಕಶಾಸ್ತ್ರ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೇಶವ ಶಿವಘನ ಪಾಠಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಜುರ್ವೇದ, ನಂಜನಗೂಡಿನ ವೆಂಕಟೇಶ ಸೋಮಾಯಾಜಿಗಳಿಂದ ಪೂರ್ವ ಮೀಮಾಂಸೆ, ತಲಕಾಡು ಕೃಷ್ಣ ದೀಕ್ಷಿತರ ಮೂಲಕ ಶೈವ-ಶಾಕ್ತ-ಆಗಮಗಳ ಪಾಠ, ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ವೈಖಾನಸ ಆಗಮ-ಹೀಗೆ ಕಲಿತದ್ದು ಹಲವಾರು ಶಾಸ್ತ್ರಾಭ್ಯಾಸಗಳು’.
    ಗುಂಡುರಾಯರ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನೇ ಗಮನಿಸುವುದಾದರೆ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರಿಗಿದ್ದ ಜ್ಞಾನದ ಹಸಿವು ಓದುಗರಿಗೆ ಅರಿವಾಗದೇಯಿರದು. ಹತ್ತಾರು ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ ಗುರುದಿಗ್ಗಜರಿಂದ ಹತ್ತಾರು ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಇವರು ಸಾವಿರಾರು ಮೌಲಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ನಾಡಿಗೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವೀಯಾದರು.
    ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಸಾಹಿತಿ ಜಿ.ಪಿ. ರಾಜರತ್ನಂ ಅವರ ಆತ್ಮೀಯ ಶಿಷ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಅವರಿಂದ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದು ಕೊಂಡರು. ಆಗ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕಷ್ಟೇ ಮೀಸಲಾಗದೇ ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ, ಪಾರ್ಸಿ ಮುಂತಾದ ಧರ್ಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದರು.
ಸಂಗೀತ ಶಿಲ್ಪಿ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆ
    ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾದ ರಾಳ್ಲಪಲ್ಲಿ ಅನಂತಕೃಷ್ಣ ಶರ್ಮ ರವರಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಅಬ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಮುಂದೆ ಖ್ಯಾತ ಕಲಾವಿದ  ಕೆ. ವೆಂಕಟಪ್ಪನವರಿಂದ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಕಲಿತುಕೊಂಡರು.
ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ, ಚಿತ್ರಕಲೆ ಹೀಗೆ ಸಮಸಮ ಚಿತ್ತಹರಿಸಿ ಅಭ್ಯಾಸ ನಡೆಸಿದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಆಳವಾದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡರು. ಸ್ವತಃ ವೀಣಾವಾದಕರಾಗಿದ್ದ ಇವರು ಹಲವಾರು ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಯಶಸ್ವೀಯಾದವರು.
   ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಕಲಾನಿಧಿಗಳಾದ ಮುಸುರಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅಯ್ಯರ್, ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಠ್ಯಾಗೋರ್, ಚೆಂಬೈವೈದ್ಯನಾಥ ಭಾಗವತರ್, ವೀಣೆ ಶೇಷಣ್ಣ, ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಭಾರತೀ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಮುಂತಾದವರ ಆಳೆತ್ತರ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಕಲಾಕಾರ ಪ್ರವೀಣರಾಗಿದ್ದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಜೇನುಮೇಣ, ಪಲ್ಪ್, ಟೆರಾಕೋಟಾ, ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ರಚಿಸಿದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಜನಮನ್ನಣೆಗಳಿಸಿದ್ದವು.
    ಚಿತ್ರಕಲೆಯಲ್ಲಿಯೂ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ರಾಮಚಂದ್ರ ರಾಯರು ರಾಜ್ಯದ ವಿವಿದೆಡೆ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಸಿ ಜನಪ್ರ್ರಿಯವಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ  ಇವರು ಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜಲವರ್ಣ, ಬಾಟಿಕ್, ತೈಲವರ್ಣ, ರೇಖಾಚಿತ್ರ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಅದ್ವಿತೀಯ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಪಡೆದಿದ್ದರು.
   ಓಟ್ಟಾರೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ವೈವಿಧ್ಯ ಭಾಷಾ ಪ್ರೌಢಿಮೆ, ಅದ್ಭುತ ಚಿತ್ರ ಕೈ ಚಳಕ, ಅದ್ವಿತೀಯ ಶಿಲ್ಪ ಕಲತ್ವ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಚೈತನ್ಯ, ವಾಕ್‍ಝರಿ, ಸಂಗೀತ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಮೇಳೈಸಿರುವ ಜ್ಞಾನ ಸಾಗರ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಲಾರದು.
ಗೌರವ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು
    ಸಾಧನಾ ಶಿಖರದ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ಚಲಿಸಿದ ಪ್ರೋ. ಎಸ್.ಕೆ ರಾಮಚಂದ್ರ ರಾಯರಿಗೆ ಅವರ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಹಲವಾರು ಗೌರವ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು ಸಂದಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಶಿಲ್ಪಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಲಲಿತಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸಂಗೀತ ನೃತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಸಂಗೀತ ಕಲಾ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಶಾಸ್ತ್ರ ಚೂಡಾಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸೇಡಿಯಾವು ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಡಿ.ವಿ.ಜಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಅ.ನ.ಕೃ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸತ್ಯಕಾಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿ  ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಇವರನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿವೆ.
ಇವರ ಸರ್ವಾಂಗೀಣ ಸಾಧನೆ ಪರಿಗಣಿಸಿ ತಿರುಪತಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪುರಸ್ಕಾರ ನೀಡಿ ಸತ್ಕರಿಸಿವೆ.
ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸಾಧನೆಗೈದ ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಆರಕ್ಕೇರದ ಮೂರಕ್ಕಿಳಿಯದ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಈ ಸುಸಂಸ್ಕøತ ಹಿರಿಯ ಜೀವ 2006 ಫೆಬ್ರವರಿ 2 ರಂದು ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದÀರೂ ಅವರು ನಮಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಹೋದ ಜ್ಞಾನ ಸಾಗರ ಅಪಾರವಾದುದು.

ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಎಸ್.ಉಪ್ಪಾರ್, ಆಲೂರು

ತೇಜೂರು ರಸ್ತೆ, ಶಾಂತಿನಗರ,

ಹಾಸನ-573201

ಮೊ-9483470794, 9739878197

ನವಂಬರ್ ತಿಂಗಳ 'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಕಾಸ' ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನ